ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Για το μέτρο της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων στις πυρόπληκτες περιοχές εξεδόθησαν τα από 1.9.2023 και από 7.9.2023 Δελτία Τύπου, καθώς και ευρεία ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ από 1.9.2023 του Υπ. Εργασίας, με την οποία οριοθετούνται οι πυρόπληκτες περιοχές.

Την ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ βλ. εδώ.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ εξεδόθη και για τις περιοχές που επλήγησαν από τις πλημμύρες. Βλ. την σχετική ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ εδώ.

Η 25^η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες. Απαγορεύεται την ημέρα αυτή η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές. Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο με προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους. Η ανωτέρω αμοιβή και στις δύο περιπτώσεις θα υπολογισθεί για όσες ώρες απασχοληθούν. Εφέτος η 25^η Μαρτίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο.  Οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερη απασχόληση με ημέρα αναπαύσεως το Σάββατο, οφείλουν να καταβάλουν στους αμειβομένους με ημερομίσθιο ένα ημερομίσθιο επί πλέον των 6, τα οποία λαμβάνουν συνήθως. Θα λάβουν δηλαδή  7 ημερομίσθια βάσει του άρθρου 2 § 3 του ΝΔ 3755/57.

Στο ερώτημα πώς δηλώνεται το διάλειμμα στο έντυπο «Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης», στο από 3.11.2022 έντυπο που αναρτήθηκε στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ (όπου περιλαμβάνονται επιπλέον Ερωτήσεις και Απαντήσεις για την Απογραφική Διαδικασία και την Ψηφιακή Οργάνωση του χρόνου εργασίας) και, ειδικότερα, στην 4^η σελίδα αυτού (5^η Ερώτηση και Απάντηση), αναφέρονται επί λέξει τα ακόλουθα :

«Το διάλειμμα δηλώνεται στο έντυπο «Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης» επιλέγοντας: α. την αντίστοιχη τιμή ΝΑΙ/ΟΧΙ στο πεδίο «ΕΝΤΟΣ ΩΡΑΡΙΟΥ» β. Θέτοντας τα λεπτά στο πεδίο «ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ» (υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 56 του Ν.4808 ότι για απασχόληση πλέον των τεσσάρων (4) ωρών είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΉ η χορήγηση διαλλείματος).

Στη δήλωση του ωραρίου απασχόλησης του εργαζόμενου είτε με «Σταθερό Εβδομαδιαίο» είτε με «Μεταβαλλόμενο/ Τροποποιούμενο ανά Ημέρα» συμπληρώνουμε το συμβατικό ωράριο απασχόλησης ανεξάρτητα αν το διάλειμμα είναι εντός ή εκτός ωραρίου, αν δηλαδή παρατείνει ή όχι το ωράριο εργασίας

Παράδειγμα: Εργαζόμενος πλήρως απασχολούμενος με εβδομαδιαία ωράριο ΔΕΥΤΈΡΑ έως ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 08:00 – 16:00 και με διάλειμμα 30 λεπτών ΕΚΤΟΣ ωραρίου θα δηλωθεί ως εξής :

Στο Έντυπο «Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης» συμπληρώνεται :

Στο Πεδίο ΕΝΤΟΣ ΩΡΑΡΙΟΥ : ΟΧΙ

Στο Πεδίο ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ : 30

Στο Έντυπο Οργάνωσης χρόνου Εργασίας «Σταθερό Εβδομαδιαίο» ή «Μεταβαλλόμενο/ Τροποποιούμενο ανά Ημέρα» συμπληρώνεται το συμβατικό ωράριο για κάθε ημέρα εργασίας: 08:00 – 16:00 και όχι 08.00 – 16:30».

Στο ερώτημα εάν η «Ευέλικτη Προσέλευση» δικαιολογεί την έναρξη του ωραρίου απασχόλησης πριν τη δηλωθείσα ώρα έναρξής του, στη σελίδα 48 του από 20.10.2022 Εγχειριδίου που αναρτήθηκε στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και, πιο συγκεκριμένα, στην απάντηση της 7^ης ερώτησης, αναφέρεται επί λέξει ότι «H δυνατότητα προσέλευσης σε περίπτωση που εφαρμόζεται «Ευέλικτη Προσέλευση» είναι δυνατή εντός Χ λεπτών (και έως 120' κατ΄ ανώτατο) εκκινώντας από τη δηλωθείσα έναρξη του προδηλωθέντος ωραρίου στην οργάνωση του χρόνου εργασίας».

►  Το Εγχειριδίο Χρήσης εδώ

Η ισχύς του άρθρου 64 με το οποίο καταργείται η διάκριση μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών ως προς την καταγγελία συμβάσεως εργασίας αορίστου χρόνου αρχίζει από 1.1.2022.

Τούτο ορίζεται στο άρθρο 80 παρ. 2 του Νόμου 4808/21 (ΦΕΚ 101 Α΄ της 19.6.2021).

► Τον νόμο έχουμε αναρτήσει στην ιστοσελίδα μας.

Με το άρθρο 147 του Ν. 4635/19 (ΔΕΝ 2019 σελ. 1476) ενετάγησαν στις περιπτώσεις επιχειρήσεων κ.λπ. που κατ’ εξαίρεσιν λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές και απαριθμούνται στο άρθρο 7 παρ. 1 του ΒΔ 748/66, «τα Κέντρα διανομής Εμπορευμάτων προς καταστήματα λιανικής πωλήσεως».

Όπως προκύπτει από το άρθρο 7 του ΒΔ 748/66, που αναφέρεται στους «απασχολουμένους μισθωτούς» των ως άνω επιχειρήσεων, η εξαίρεση και κατά συνέπειαν η νόμιμη απασχόληση αφορά και τους μισθωτούς που απασχολούνται στην διακίνηση των εμπορευμάτων από τα Κέντρα διανομής προς τα καταστήματα λιανικής πωλήσεως, δηλαδή τους οδηγούς των αυτοκινήτων με τα οποία μεταφέρονται τα εμπορεύματα.

Σημειώνουμε ότι στην νέα διάταξη προσετέθη εδάφιο με το άρθρο πρώτο παρ. 4 της ΠΝΠ 14.3.2020 (ΔΕΝ 2020 σελ. 439) κατά το οποίο, όταν εκτελήται παράδοση αγαθών που έχουν παραγγελθή από ηλεκτρονικό κατάστημα υπεραγορών, ως «κέντρο διανομής» θεωρείται το φυσικό κατάστημα.

• Άρθρο 4 παρ. 3 και άρθρο 5 (Δημ. Υπαλλήλων) της Π.Ν.Π. 11.3.2020 - ΔΕΝ 2020 σελ. 387.
• ΕΝΤΥΠΑ: ΥΑ 12338/2020 - ΔΕΝ 2020 σελ. 426.
• Εγκ. 12339/20 - ΔΕΝ 2020 σελ. 435.
• Παράταση μέχρι 24.4.2020: ΥΑ 14556/20 (ΔΕΝ 2020 σελ. 578), μέχρι 10.5.2020: ΥΑ 16135/20 (ΔΕΝ 2020 σελ. 628). Όσο διαρκεί η αναστολή λειτουργίας των σχολείων: ΥΑ 17787/2020 - ΔΕΝ 2020 σελ. 771 - Χορήγηση και κατά την εκ περιτροπής λειτουργία των σχολείων Εγκ. 20477/604/20 - ΔΕΝ 2020 σελ. 966. Και όσο λειτουργούν οι βρεφονηπιακοί Σταθμοί Εγκ. 26696/20 σελ. 1135 (αφορούν το σχολικό έτος 2019-2020).
• Στην ΥΑ 14638/20 (σελ. 614) ορίζεται ότι η υποβολή του ΕΝΤΥΠΟΥ γίνεται μέχρι το Α’ 15θημερο επομένου μηνός.
• Για τις ΑΠΔ και την καταβολή του ποσού: Γ.Ε. ΕΦΚΑ 82992 σελ. 765 (767).
• Γνωστοποίηση στο ΕΡΓΑΝΗ το πρώτο δεκαπενθήμερο Ιουνίου και σε περίπτωση νέας παρατάσεως, το πρώτο δεκαπενθήμερο του επομένου μηνός: ΥΑ 17239/20 σελ. 736 (739).
• Ν. 4690/20 άρθρ. 35 - ΔΕΝ 2020 σελ. 925: Χορήγηση μειωμένου ωραρίου με αναπλήρωση σε άλλο χρονικό σημείο, παραλλήλως ή και αντί της αδείας ειδικού σκοπού και Εγκ. 26696/20 σελ. 1135.
• Εγκύκλιος 39683/1259/1.10.2020: Χορήγηση αδείας ειδικού σκοπού κατά την ΥΑ 17787/20 - ΔΕΝ 2020 σελ. 771, σε περίπτωση αναστολής λειτουργίας των σχολείων λόγω εμφανίσεως κρούσματος κορωνοϊού. Βλ. και την Εγκ. 20477/604/20 - ΔΕΝ 2020 σελ. 966

► Την Εγκύκλιο 39683/1259 εδώ

Σημείωση:

1. Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 8 Ιουνίου 2020) είναι για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις εργάσιμη ημέρα και όχι εξαιρέσιμη εορτή (αργία), εκτός αν έχη καθιερωθή ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση, Κανονισμό, ισχύουσα ΣΣΕ κ.λπ., ατομική σύμβαση ή κατ᾽ έθιμον.

Έτσι, όσοι μισθωτοί, αμειβόμενοι με ημερομίσθιο, δεν απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή, δεν δικαιούνται κατά κανόνα να λάβουν το ημερομίσθιό τους (το οποίο κατά το ΝΔ 3755/57 χορηγείται μόνον κατά τις εξαιρέσιμες εορτές), ενώ όσοι απασχοληθούν δεν δικαιούνται της προσαυξήσεως 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους (για όσες ώρες απασχοληθούν).

Μπορεί πάντως να οφείλεται το ημερομίσθιο στους μη απασχολουμένους κατά την ημέρα του Αγίου Πνεύματος (καθώς και κατά οποιαδήποτε άλλη μη εξαιρέσιμη εορτή), είτε όταν υπάρχη σχετική συμφωνία μεταξύ εργοδότου και μισθωτού, είτε κατ᾽ εφαρμογήν των διατάξεων περί υπερημερίας εργοδότου. Η τελευταία περίπτωση συντρέχει όταν ο εργοδότης καθιερώνη μονομερώς την μέχρι τότε εργάσιμη ημέρα του Αγίου Πνεύματος ή άλλη μη εξαιρέσιμη ημέρα, ως αργία. Στην περίπτωση αυτή οφείλει να καταβάλη σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, το ημερομίσθιο που θα κατέβαλλε εάν κατά την ημέρα αυτή εργάζοντο (βλ. και Αλλ. ΔΕΝ 2009 σ. 747).

Για την περίπτωση απασχολήσεως, ενώ η ημέρα του Αγίου Πνεύματος έχει συμφωνηθή ως αργία, οφείλεται πρόσθετη αμοιβή, κατ᾽ αρθρ. 659 ΑΚ, ίση με το απλό ωρομίσθιο για κάθε ώρα απασχολήσεως. Βλ. και Αλλ. ΔΕΝ 2009 σ. 747.

2. Για τους μισθωτούς του Δημοσίου - ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (Πρ. Νομοθ. Περιεχομένου 29-12-1980 που εκυρώθη με τον Ν. 1157/81 - ΔΕΝ 1981 σελ. 37 και σ. 500 - βλ. και Αλλ. ΔΕΝ 2014, τ. 1653 σ. 1115).

Όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 38 παρ. 5 του Ν. 1892/90, όπως ισχύει (ήδη αρθρ. 59 του Ν. 4635/2019-ΔΕΝ 2019, τεύχος 1756 σελ. 1446(1452) με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 περ. η΄ του ΠΔ 156/94 «Γνωστοποίηση όρων εργασίας» (βλ. και ΔΕΝ 2019, τεύχος 1747 σελ. 273), στην σύμβαση εκ περιτροπής εργασίας (αρχική ή τροποποιητική άλλης συμβάσεως πλήρους απασχολήσεως) αρκεί η αναφορά του αριθμού των ημερών απασχολήσεως καθ’ εβδομάδα και του ημερησίου (καθώς και του εβδομαδιαίου) ωραρίου. Δεν απαιτείται δηλαδή και η επακριβής αναφορά στις συγκεκριμένες ημέρες απασχολήσεως, ούτε στην θέση του ωραρίου (πλήρους-8 ωρών) μέσα στην κάθε ημέρα. Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται υποχρεωτικώς στους υποβαλλόμενους στο ΕΡΓΑΝΗ ΠΙΝΑΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.

Έτσι αρκεί η αναφορά στην σύμβαση ότι θα παρέχεται εργασία «επί 3 ή 4 κ.λπ. ημέρες την εβδομάδα και επί 8 ώρες την ημέρα, όπως προσδιορίζονται εκάστοτε στους ΠΙΝΑΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ».

Όπως είναι γνωστό, η σύμβαση της εκ περιτροπής εργασίας (ή άλλης μορφής μερικής απασχολήσεως) γνωστοποιείται στο ΕΡΓΑΝΗ μαζί με το ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ Ε9, εντός 8 ημερών από την κατάρτισή της.

Από τη νομοθεσία προβλέπονται δύο μόνον περιπτώσεις μονομερούς επιβολής καθεστώτος μείωσης ωρών εργασίας. Η πρώτη είναι η επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας (λιγότερες ημέρες εργασίας με πλήρες ωράριο κάθε ημέρα, κατόπιν διαβουλεύσεως με τους νομίμους εκπροσώπους των εργαζομένων, μέχρι 9 μήνες ανά ημερολογιακό έτος κ.λπ.) κατά τη διαδικασία του άρθρου 59 του Ν. 4635/2019 (ΔΕΝ 2019 σελ. 1452) και η δεύτερη ο καθορισμός προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας (τουλάχιστον στο 50% του προσωπικού, τουλάχιστον δύο εβδομάδες τον μήνα με περίοδο αναφοράς τον μήνα και τρόπο οργάνωσης ανά εβδομάδα κ.λπ.) κατά τη διαδικασία του άρθρου 9 της εκδοθείσης λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού ΠΝΠ της 20-3-2020, όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4683/2020. Διευκρινίζουμε ότι η τελευταία αυτή επιλογή, βάσει της ΥΑ 13564/Δ1.4770/20 (ΦΕΚ 1161 Β΄ της 3-4-2020) έχει εφαρμογή μόνο για τις πληττόμενες βάσει ΚΑΔ επιχειρήσεις.

Κατά τα λοιπά η μονομερής επιβολή μερικής απασχολήσεως απαγορεύεται, ενώ βάσει του άρθρου 59 του Ν. 4635/2019, οποιαδήποτε απόλυση γίνεται μετά από άρνηση του εργαζομένου να συναινέσει σε εργοδοτική πρόταση για μερική απασχόληση, είναι άκυρη.

Για την μονομερή επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας βλ. Μελ. Ιωάννη Πίκουλα, ΔΕΝ 2010 σ. 976 και ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ εγγράφων στο ΔΕΝ 2012 σ. 109. Βλ. επίσης Μελ. Χρυσ. Πετίνη - Πηνιώτη, ΔΕΝ 2013 σ. 1472, καθώς και στο βιβλίο της Νίκης Γεωργιάδου «Εισαγωγή στο Εργατικό Δίκαιο», έκδοση ΔΕΝ 2018, σελ. 158-160.

Η άδεια ειδικού σκοπού που προβλέπεται στην ΠΝΠ 11.3.2020 έχει ως σκοπό την παραμονή των γονέων που θα απασχολούντο, κοντά στα παιδά τους όταν το σχολείο τους έχει κλείσει. Δεν μπορεί λοιπόν να συμπεριλάβει και ημέρες μη εργάσιμες για τους γονείς όπως είναι οι Κυριακές και οι επίσημες αργίες κατά τις οποίες δεν λειτουργούν οι επιχειρήσεις.

Την εβδομάδα 23 έως 28 Μαρτίου η ειδική άδεια δεν μπορεί να περιέχει και την 25^η Μαρτίου, εξαιρέσιμη για όλους τους μισθωτούς εορτή.

Στο άρθρο 85 του Ν. 4646/19 (ΦΕΚ 201, τεύχος Α΄ της 12.12.2019) προβλέπεται η καταβολή κοινωνικού μερίσματος, βάσει κριτηρίων που θα καθορίζονται με Υπουργική Απόφαση,

Εξεδόθη η ΥΑ 2/89030/ΔΛΤΠ/13.12.2019 (ΦΕΚ 4551, τεύχος Β΄ της 13.12.2019) με την οποία προβλέπονται τα κριτήρια εντάξεως στο Πρόγραμμα, το ποσόν του κοινωνικού μερίσματος (700 €), η ημερομηνία καταβολής (μέχρι 31.12.2019), καθώς και η διαδικασία υποβολής αιτήσεων και ο χρόνος υποβολής αυτών (από 17 έως 26 Δεκεμβρίου 2019). Η απόφαση ισχύει από 13.12.2019.

1. Πρέπει να καταβληθή μέχρι την 21η Δεκεμβρίου 2019.  Ο εργοδότης μπορεί να αφαιρέση από το συνολικό ποσόν και να καταβάλη αργότερα, μέχρι 31 Δεκεμβρίου, το ποσόν που αντιστοιχεί στο διάστημα από 21 μέχρι 31 Δεκεμβρίου.

2. Βάση υπολογισμού αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές της 10ης Δεκεμβρίου 2019 ή της (προγενέστερης) ημερομηνίας λύσεως της σχέσεως εργασίας.

3. Μπορεί να περιορισθή στο ποσόν των 2904 ευρώ (100πλάσιο του  Ημ.  Ανειδ.  Εργάτου - 29,04 ευρώ από 1-2-2019).

4. Την απόφαση 19040/81 βλ. στο τεύχος μας 1688 της 16-4-16 σ. 432.

Τις λεπτομερείς  Οδηγίες, ΠΙΝΑΚΕΣ κ.λπ. για το ΔΩΡΟ Χριστουγέννων βλ. στο προηγούμενο τεύχος 1756 σ. 1495 επ.

Δεν δικαιούνται επιδομάτων (δώρων) εορτών οι λειτουργοί, υπάλληλοι και μισθωτοί του Δημοσίου - ΝΠΔΔ - ΟΤΑ και του Δημοσίου Τομέως, ούτε οι συνταξιούχοι Ασφαλιστικών Οργανισμών και Δημοσίου (έχουν καταργηθή από 1-1-2013 με τον Ν. 4093/12 - ΔΕΝ 2012 σ. 1393 - βλ. και την ΣτΕ 1307/19 Ολομ. - ΔΕΝ 2019, τεύχος 1755 σελ. 1282, η οποία εδέχθη ότι η κατάργηση δεν είναι αντισυνταγματική).

Η 28^η Οκτωβρίου ανήκει στις επτά (7) εξαιρέσιμες εορτές για τις οποίες προβλέπεται:

α) η καταβολή προσαυξήσεως 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν, στους πάσης φύσεως μισθωτούς (υπαλλήλους, εργατοτεχνίτες) και

β) η καταβολή του ημερομισθίου (ακριβέστερα τόσων ωρομισθίων όσα θα ελάμβανε ο μισθωτός κατά το πρόγραμμα εργασίας) για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο και  δεν απασχοληθούν για λόγους που δεν αφορούν τους ίδιους.

Έχει τον χαρακτήρα της προαιρετικής αργίας, δηλαδή η απασχόληση των μισθωτών κατ’ αυτήν επαφίεται στην διακριτική εξουσία του εργοδότη και δεν απαιτείται σχετική άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Ποιές είναι οι 7 εορτές και τις σχετικές διατάξεις βλ. στο ΔΕΝ 2019, τεύχος 1748(ΜΑΡΤΙΟΥ) σελ. 393.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ: «Το έντυπο Ε12 θα υποβάλλεται χειρόγραφα από τους υπόχρεους εργοδότες στις αρμόδιες Υπηρεσίες, μέχρι τον ηλεκτρονικό συγχρονισμό των συστημάτων ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και ΕΦΚΑ.»

Το έντυπο Ε12 αφορά οικοδομοτεχνικά εργα.

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 17 Ιουνίου 2019) είναι για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις εργάσιμη ημέρα και όχι αργία, εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση, Κανονισμό Εργασίας, ισχύουσα ΣΣΕ, με ατομική σύμβαση ή κατ’ έθιμον.

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου-ΝΠΠΔ-ΟΤΑ, η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (ΠΝΠ 29.12.1980 που κυρώθηκε με τον Ν. 1157/81).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1732 σελ. 588)

Με το άρθρο 202 παρ. 1 του Ν. 4610/2019 (ΦΕΚ 70/Α/7.5.2019) καθορίζεται η διάρκεια της διδακτικής ώρας των Φροντιστηρίων και των Κέντρων Ξένων Γλωσσών σε 45 λεπτά της ώρας (βλ. και Αλληλ. ΔΕΝ 2019, τεύχος 1751-Μαΐου 2019, σελ. 656).

Μέχρι τώρα, η διάρκεια της διδακτικής ώρας καθοριζόταν μόνον στις διάφορες Συλλογικές Συμβάσεις των Φροντιστηρίων και των Κέντρων Ξένων Γλωσσών. Δεν υπάρχουν σήμερα σε ισχύ τέτοιες Συλλογικές Συμβάσεις.

Η ρύθμιση των οφειλών προβλέπεται στον νέο Νόμο 4611/2019 (ΦΕΚ 73/Α/17.5.2019) στο ΜΕΡΟΣ Α΄, ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ (οφειλές προς Φορείς Κοινωνικής Ασφαλίσεως, άρθρα 1-18) και στο ΜΕΡΟΣ Β΄ (οφειλές προς την Φορολογική Διοίκηση άρθρα, 98-109).

Σχετικά με την ρύθμιση των ασφαλιστικών οφειλών εξεδόθη η Εγκύκλιος ΕΦΚΑ 24/22.5.2019 «Ρύθμιση οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΑΔΑ: 6ΗΡΡ465ΧΠΙ-0ΗΖ).

Κατά περίπτωσιν, και εφ’όσον προσκομίζεται σχετική βεβαίωση του δικαστικού αντιπροσώπου του Εκλογικού Τμήματος, στο οποίο έχει ορισθεί ως μέλος της Εφορευτικής Επιτροπής ο εργαζόμενος, ότι η εκλογική διαδικασία περατώθηκε τις πρωϊνές ώρες της επομένης των εκλογών ημέρας, μπορεί να αντιμετωπισθή η απουσία ως οφειλομένη σε ανυπαίτιο κώλυμα (εμπόδιο) και να λάβη ο εργαζόμενος κανονικά την αμοιβή και της ημέρας αυτής κατά τα άρθρα 657-658 ΑΚ.

Δεδομένου ότι η συμμετοχή στην Εκλογική διαδικασία αποτελεί εκ του νόμου καθήκον για τους επιλεγομένους ως Εφορευτική Επιτροπή, η απουσία λόγω των εκλογών κατά την Κυριακή 26/5 ή και την Κυριακή 2/6/2019, οφείλεται σε ανυπαίτιο κώλυμα για τον κατά το πρόγραμμα εργασίας εργαζόμενο κατά την μία ή και τις δύο αυτές Κυριακές, με συνέπεια να οφείλεται η αμοιβή του για την ή τις ημέρες αυτές.

Δεν ισχύει το ίδιο για τον Γραμματέα του Δικαστικού αντιπροσώπου, αφού η συμμετοχή ως Γραμματέως δεν συνιστά υποχρεωτικό εκ του νόμου καθήκον, όπως εκείνο του μέλους Εφορευτικής Επιτροπής. Συνεπώς δεν μπορεί να θεωρηθή η απουσία ως οφειλομένη σε ανυπαίτιο κώλυμα, αφού η συμμετοχή του Γραμματέως στην εκλογική διαδικασία αποτελεί δική του επιλογή.

Σύμφωνα με το άρθρο 58 του ΠΔ 26/12 (νομοθεσία για την εκλογή βουλευτών, εφαρμοζομένη και για τις Ευρωεκλογές και τις Δημοτικές-Περιφερειακές εκλογές), τα μέλη των Εφορευτικών Επιτροπών κληρώνονται από τους εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου εκλογικού διαμερίσματος, οι οποίοι φέρονται ως κάτοικοι της περιοχής.

Συνεπώς τα μέλη των Εφορευτικών Επιτροπών κληρώνονται και ψηφίζουν στον τόπο κατοικίας τους και δεν μετακινούνται σε άλλο απομεμακρυσμένο δημοτικό κ.λπ. διαμέρισμα ώστε να δικαιούνται εκλογική άδεια.

Η 1^η Μαΐου με το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν. 4468/17 έχει καταστεί μονίμως υποχρεωτική αργία. Σε περίπτωση μη απασχολήσεως όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο θα λάβουν το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους χωρίς καμία προσαύξηση. Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή, δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ημερομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό θα λάβουν προσαύξηση μόνο 75%, που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2019, τεύχος 1748 σελ. 395)

• ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ

Η καταβολή του Δώρου Πάσχα θα γίνει την 24^η Απριλίου (Μ. Τετάρτη). Τα επιδόματα εορτών δεν επιτρέπεται να καταβληθούν σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα.

• ΒΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Βάση υπολογισμού του Δώρου Πάσχα αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές της 13^ης Απριλίου (15^η ημέρα πριν από το Πάσχα).

• ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΩΡΟΥ

Α. Ολόκληρο το Δώρο Πάσχα (μισός μηνιαίος μισθός, για όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 15 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο) δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν απασχοληθεί καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1.1.2019 μέχρι 30.4.2019.

Β. Μέρος του Δώρου ίσο με 1 ημερομίσθιο ή 1/30 του μηνιαίου μισθού για κάθε 8 ημέρες διαρκείας της εργασιακής σχέσεως μέσα στο διάστημα από 1.1.2019 μέχρι 30.4.2019, θα λάβουν όσοι από τους μισθωτούς δεν έχουν απασχοληθεί όλο το χρονικό διάστημα αυτό.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2019, τεύχος 1748 σελ. 378 επ.)

Η 25^η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές εξαιρετέες εορτές. Συνεπώς κατά την ημέρα αυτή απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές και αργίες. Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Όσοι απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή και αμείβονται με ημερομίσθιο δικαιούνται να λάβουν τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεώς τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό θα λάβουν προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί επί του νομίμου ωρομισθίου τους, καθώς και αμοιβή ίση με τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεως. Δεν οφείλεται πέρα του 75% άλλη αμοιβή στους αμειβομένους με μηνιαίο μισθό όταν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές και εορτές, διότι η αμοιβή τους για την απασχόληση κατά την εορτή θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στον μηνιαίο μισθό τους.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1681 σελ. 282 και ΔΕΝ 2019, τεύχος 1748 σελ. 393).

Η Καθαρά Δευτέρα (11.3.2019) δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές, για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, και συνεπώς είναι γι’ αυτούς εργάσιμη ημέρα. Στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο οφείλεται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό, ουδεμία αμοιβή οφείλεται, πέρα του κανονικού μηνιαίου μισθού τους.

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου τομέα η Καθαρά Δευτέρα είναι αργία.

Για τα ανωτέρω καθώς και για τις περιπτώσεις που η Καθαρά Δευτέρα στον ιδιωτικό τομέα έχει καθιερωθεί ως εορτή-αργία με ΣΣΕ, Κανονισμό εργασίας, έθιμο ή ατομική σύμβαση εργασίας κ.λπ. βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1726 σελ. 170.

Με την ΥΑ 9329/11.3197/27.2.2019 (ΦΕΚ 682, τεύχος Β΄ της 28.2.2019), παρατείνεται η προθεσμία υποβολής του Ε4 για τα κατώτατα όρια, μέχρι 8 Μαρτίου 2019. Η απόφαση τροποποιεί την ΥΑ 4595/Δ1.1613/31.1.2019 (Βλ. την Απόφαση εδώ) με την οποία είχε χορηγηθή προθεσμία μέχρι 28.2.2019.

Οι ανωτέρω προθεσμίες αφορούν αποκλειστικά την αύξηση των κατωτάτων ορίων μισθών και ημερομισθίων, κατά την ΥΑ 4241/2019 (Βλ. την Απόφαση εδώ).

Όπως έχει δεχθή το Υπ. Εργασίας με το υπ’ αριθμ. 30982/4.7.2013 Έγγραφό του (ΔΕΝ 2013 σελ. 1173 και ΔΕΝ 2015 σελ. 1339), δεν απαιτείται εκ νέου υποβολή των αποφάσεων του εργοδότου (μονομερής επιβολή εκ περιτροπής εργασίας) ή των συμφωνιών (μερική απασχόληση ή συμφωνουμένη εκ περιτροπής εργασία), όταν υπάρχη αλλαγή μόνον ως προς το ποσόν των αποδοχών, αλλά αρκεί η εντός της προθεσμίας (15 ημερών και ειδικά για τα νέα κατώτατα όρια μέχρι 28.2) υποβολή του ΠΙΝΑΚΟΣ Ε4 με τις νέες αποδοχές. Η ηλεκτρονική υποβολή της αποφάσεως ή συμφωνίας με το Ε9 έχει ως σκοπό την ενημέρωση του ΣΕΠΕ μονον για το σύστημα απασχολήσεως του μισθωτού.

Σχετικά έχει εκδοθή από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Δνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία) το Έγγραφο 67315/3178/18.12.2018 (ΑΔΑ: Ω5Π6465Θ1Ω-8Α5).

Όπως έχουμε γράψει και στο τεύχος μας 1744 σελ. 1514, καθώς και στο τεύχος μας 1741 σελ. 1276, επ’ ευκαιρία της εορτής της 28^ης Οκτωβρίου, οι εξαιρέσιμες εορτές είναι πλέον επτά (7) και όχι 6. Από αυτές οι 6 ειναι υποχρεωτικές αργίες. Προαιρετική αργία είναι μόνον η 28^η Οκτωβρίου. Υποχρεωτικές είναι οι λοιπές εορτές: Η 25^η Μαρτίου, η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, η 1^η Μαΐου, η 15^η Αυγούστου, η 25^η Δεκεμβρίου και η 26^η Δεκεμβρίου.

Η ομιλία για την οποία γράψαμε στο ΔΕΛΤΙΟΝ μας, τεύχος 1743 σελ. 1440, δεν θα πραγματοποιηθή τελικώς την 6^η Δεκεμβρίου 2018, αλλά σε άλλη ημερομηνία, η οποία θα ανακοινωθή από την ΕΔΕΚΑ.

1) Οι ΣΣΕ και ΔΑ δεσμεύουν μόνον τα μέλη των Οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων οι οποίες έχουν συμβληθή κατά την σύναψη της ΣΣΕ ή έχουν ευρεθή σε διένεξη η οποία ωδήγησε στην έκδοση της Διαιτητικής αποφάσεως, εκτός αν έχουν κηρυχθή υποχρεωτικές με απόφαση του Υπ. Εργασίας, οπότε δεσμεύουν και τους υπολοίπους εργοδότες και μισθωτούς, από την ημερομηνία δημοσιεύσεως της αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, και όχι αναδρομικώς.

Πρέπει πάντοτε να εξετάζεται αν η συγκεκριμένη ΣΣΕ - ΔΑ δεσμεύη τον συγκεκριμένο εργοδότη και μισθωτό.

Για να υπάρχη υποχρέωση εφαρμογής της ΣΣΕ - ΔΑ πρέπει και ο εργοδότης και ο μισθωτός να είναι μέλη των Οργανώσεων που αναφέρονται στο κείμενο της κάθε ΣΣΕ - ΔΑ.

2) Την λήξη ή την καταγγελία της ΣΣΕ - ΔΑ ακολουθεί το τρίμηνο υποχρεωτικής παρατάσεως κατά το οποίο οι όροι διατηρούν την αναγκαστική τους ισχύ (εφ’ όσον βεβαίως δεν υπάρξη νέα δεσμευτική ΣΣΕ κατά το διάστημα αυτό). Ειδικώς για την ΕΓΣΣΕ η υποχρεωτική παράταση είναι 6μηνη.

3) Μετά από την λήξη του τριμήνου, η ΣΣΕ - ΔΑ εισέρχεται στο στάδιο της μετενέργειας. Κατ’ αυτό παρέχεται στον εργοδότη το δικαίωμα μονομερούς (χωρίς την γνώμη του μισθωτού) μειώσεως των αποδοχών κατά τα ποσά των επιδομάτων που δεν μετενεργούν. Αυτό βεβαίως αφορά μόνον τους εργαζομένους που αμείβονται βάσει ΣΣΕ ή ΔΑ. Διατηρούνται μόνον ο βασικός μισθός της συγκεκριμένης ΣΣΕ - ΔΑ, καθώς και τα επιδόματα «ωρίμανσης» (δηλαδή τριετίες, πολυετίες κ.λπ.), σπουδών, τέκνων και επικινδύνου εργασίας (ἐφ’ όσον προβλέπει τέτοια επιδόματα η συγκεκριμένη ΣΣΕ - ΔΑ).

Τό στάδιο της μετενέργειας είναι απεριόριστο. Διαρκεί μέχρι συνάψεως νέας ΣΣΕ του ιδίου πεδίου εφαρμογής, δεσμευτικής για τον εργοδότη και τον μισθωτό ή μέχρι καταρτίσεως ατομικής συμβάσεως με διάφορο περιεχόμενο.

Η επέκταση ισχύος της κηρυσσομένης ως γενικώς υποχρεωτικής ΣΣΕ ή ΔΑ και η δευσμευτικότητά της για όλους τους εργοδότες και μισθωτούς αρχίζει από την δημοσίευση της σχετικής αποφάσεως του Υπουργού Εργασίας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από την ημερομηνία που έχει το Φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) όπου δημοσιεύεται η απόφαση. Αυτό ισχύει και όταν η κήρυξη υποχρεωτικής γίνεται μετά από αίτηση της συνδικαλιστικής Οργανώσεως.

Η ΣΣΕ-ΔΑ που κηρύσσεται υποχρεωτική δεν έχει αναδρομική ισχύ, για όσους δεν δεσμεύονται ήδη από αυτήν (ως μη μέλη των συνδικαλιστικών Οργανώσεων που την είχαν συνάψει ή είχαν ευρεθή σε διένεξη).

Η από 14.2.2012 (και μέχρι να διαμορφωθή το ποσοστό ανεργίας σε λιγώτερο του 10%) αναστολή ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, ΣΣΕ ή ΔΑ που προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, περιλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, χρόνου εργασίας, τριετίας, πενταετίας κ.λπ. (ΠΥΣ 6/12 άρθρο 4-ΔΕΝ 2012 σελ. 269) ισχύει για κάθε Συλλογική Σὐμβαση και Διαιτητική Απόφαση ανεξαρτήτως αν στο κείμενό τους γίνεται ή όχι αναφορά στις διατάξεις της ΠΥΣ. Η αναστολή εξακολουθεί να ισχύη και μετά από την κήρυξη ΣΣΕ ή ΔΑ υποχρεωτικής, αφού η κήρυξη υποχρεωτικής έχει ως αποτέλεσμα την από πλευράς προσώπων επέκταση της δεσμευτικότητος των ΣΣΕ-ΔΑ, ενώ ουδεμία επίπτωση έχει στο περιεχόμενό τους.

Όπως είναι γνωστό, διάταξη για την αναστολή της προσαυξήσεως του νομοθετημένου μισθού-ημερομισθίου για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται μετά από την 14.2.2012 περιέχει και ο Ν. 4093/12 (ΥΠΟΠ. ΙΑ.11 περ. 3στ-ΔΕΝ 2012 σελ. 1393(1437).

Με την υπ’ αριθμόν 1050/18 απόφαση τού Β1 Τμήματος, ο Άρειος Πάγος επανέρχεται στην ορθή, κατά τις διατάξεις του ΑΝ 539/45, κρίση, αποφαινόμενος ότι ζήτημα οφειλής αποδοχών και επιδόματος αδείας γεννάται μόνον όταν υπάρχει δικαίωμα λήψεως κανονικής αδείας.

Η ώς προς το θέμα αυτό νομολογία, και της Ολομελείας του Αρείου Πάγου (ΑΠ 1139/74 Ολ), ήταν παγία μέχρι του έτους 2004 κατά το οποίο εξεδόθη η αντίθετη υπ’αρ. 27/04 απόφαση της Ολομελείας επίσης του Αρείου Πάγου, η οποία, χωρίς αιτιολογία, διεχώρισε, κατά παράβασιν των σαφών διατάξεων του περί αδείας νόμου, το δικαίωμα λήψεως αδείας από το δικαίωμα λήψεως αποδοχών και επιδόματος αδείας.

Ο Άρειος Πάγος με την νέα απόφασή του εδέχθη ότι η καταβολή αποδοχών αδείας (και επιδόματος αδείας) είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την χορήγηση της αδείας, δηλαδή με την ύπαρξη δικαιώματος αδείας για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος. Εφ’ όσον ο μισθωτός δεν δικαιούται αδείας, δεν δικαιούται ούτε αποδοχών ούτε επιδόματος αδείας.

Η απόφαση παραπέμπει στην Πλήρη Ολομέλεια, ως εξαιρετικής σημασίας, το νομικό ζήτημα αν το δικαίωμα λήψεως αποδοχών και επιδόματος αδείας προϋποθέτη ή όχι την ύπαρξη δικαιώματος λήψεως κανονικής αδείας κατά το κρίσιμο ημερολογιακό έτος.

Η απόφαση δημοσιεύεται στο τεύχος ΔΕΝ 1736 της 1/7/2018 σελ. 808, με εκτενές ΣΗΜΕΙΩΜΑ (σελ.812) 

Από το ΣΕΠΕ ανακοινώθηκε στις 31.5.2018 το εξής:

«Παράταση στην έναρξη υποχρεωτικής αναγγελίας Τεχνικών Ασφάλειας μέσω της αντίστοιχης Ηλεκτρονικής Υπηρεσίας». Σας γνωρίζουμε ότι προκειμένου να υπάρξει η απαραίτητη εξοικείωση όλων των χρηστών της Ηλεκτρονικής Υπηρεσίας «Αναγγελία Τεχνικών Ασφάλειας», δίδεται παράταση 1 (ενός) μήνα στην έναρξη της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής ανάθεσης καθηκόντων. Ως εκ τούτου η έναρξη της υποχρεωτικής περιόδου «Αναγγελίας Τεχνικών Ασφάλειας» μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του sepenet.gr ορίζεται η 1/7/2018.»

Η παράταση αφορά την ΥΑ 16974/758/2018 - Βλ. ΔΕΝ 2018, τεύχος 1731 σελ. 488.

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 28 Μαΐου 2018) είναι για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις εργάσιμη ημέρα και όχι αργία, εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση,Κανονισμό, ισχύουσα ΣΣΕ, ατομική συμβαση ή κατ’ έθιμον.

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου-ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (Πρ. Νομοθ. Περιεχομένου 29-12-1980 που κυρώθηκε με το Ν.1157/81).

(Βλ. Αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1732 σελ. 588)

Η 1^η Μαΐου ανήκει στις έξη εξαιρέσιμες εορτές για τις οποίες ο νόμος (Ν. 3755/57) προβλέπει την καταβολή προσαυξήσεως 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσους (υπαλλήλους ή εργατοτεχνίτες) απασχολούνται, καθώς και την καταβολή του ημερομισθίου μόνον στους αμειβομένους με ημερομίσθιο που δεν απασχoλούνται κατά τις εορτές αυτές για λόγους που δεν οφείλονται σ’ αυτούς.

Η 1^η Μαΐου έχει από πέρυσι (Ν. 4468/17 – ΔΕΝ 2017 σελ. 692) καταστή υποχρεωτική αργία. Απαγορεύεται κατ’ αυτήν η λειτουργία των επιχειρήσεων και η απασχόληση των μισθωτών. Εξαιρούνται οι επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας κ.λπ. που υπάγονται στα άρθρα 7 και 9 του ΒΔ 748/66 (Βλ. στο ΔΕΝ 2015, τεύχος 1664 σελ. 241 επομ.)

Έτσι:

Σε όσους απασχοληθούν κατά την Τρίτη 1^η Μαΐου οφείλονται τόσα ωρομίσθια, όσες οι ώρες απασχολήσεώς τους και προσαύξηση 75% για κάθε ώρα απασχολήσεως.

Σε όσους  δεν απασχοληθούν και αμείβονται με ημερομίσθιο οφείλονται τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεως κατά το σύνηθες πρόγραμμα εργασίας της Τρίτης.

Δεν οφείλεται αναπληρωματική ανάπαυση για την απασχόληση κατά την 1^η Μαΐου, ούτε κατ’ άλλη από τις 6 εξαιρέσιμες εορτές. Αναπληρωματική ανάπαυση προβλέπει η Εργατική Νομοθεσία μόνον για την απασχόληση κατά την Κυριακή.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η Εγκύκλιος 19/18.4.2018 του ΕΦΚΑ αφορά ΜΑΘΗΤΕΙΑ και όχι ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ.

Για τους πρακτικώς ασκουμένους ΙΕΚ-ΣΕΚ εξακολουθεί να ισχύη ό,τι ίσχυε:

Δεν είναι μισθωτοί και έτσι δεν αναφέρονται στους ΠΙΝΑΚΕΣ «ΕΡΓΑΝΗ». Δεν προβλέπεται αμοιβή. Ασφαλίζονται από τα ΙΕΚ (Δημόσια και Ιδιωτικά) μόνον για ατύχημα με ποσοστό 1% επί του (ετησίου) τεκμαρτού ημερομισθίου της 12^ης ασφαλιστικής κλάσεως του ΙΚΑ (40,45 €). Η ασφάλιση βαρύνει το οικείο ΙΕΚ (βλ. ΥΑ 139391/2015-ΔΕΝ 2015 σελ. 1258).

Για την διάκριση μεταξύ μαθητείας και πρακτικής ασκήσεως κριτήριο αποτελεί το αν η άσκηση γίνεται κατά μία ημέρα στο ΙΕΚ (μάθηση) και κατά τις υπόλοιπες στον χώρο εργασίας, οπότε πρόκειται για ΜΑΘΗΤΕΙΑ ή αν γίνεται καθ’ ολοκληρίαν στον χώρο εργασίας οπότε πρόκειται για ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Η διάκριση γίνεται στην ΥΑ Κ1/54877/17 (ΦΕΚ 1245/Β΄/11.4.2017 και ΔΕΝ 2017, τεύχος 1713 σελ. 700).

Στα ιδιωτικά ΙΕΚ, Μαθητεία δεν υπάρχει αυτή την στιγμή. Υπάρχει μόνον στα Δημόσια ΙΕΚ και μόνον για ωρισμένες ειδικότητες (Νοσηλευτική, βοηθός βρεφοκόμων και βοηθός Νοσηλευτικής, Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας, τεχνικός Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών, τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών).

Για την μαθητεία βλ. στην Ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας δια βίου μάθησης-ΜΑΘΗΤΕΙΑ.

Α) Ολόκληρο το δώρο (μισός μηνιαίος μισθός, για όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 15 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο) δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν απασχοληθεί καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1.1.2018 μέχρι 30.4.2018.

Β) Μέρος του δώρου ίσο με 1 ημερομίσθιο ή 1/30 του μηνιαίου μισθού για κάθε 8 ημέρες διαρκείας της εργασιακής σχέσεως μέσα στο διάστημα από 1.1.2018 μέχρι 30.4.2018, θα πάρουν όσοι από τους μισθωτούς δεν έχουν απασχοληθεί όλο το χρονικό διάστημα αυτό.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1728 σελ. 253)

Βάση υπολογισμού του δώρου Πάσχα αποτελούν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές της 24^ης Μαρτίου (15^η ημέρα πριν από το Πάσχα).

(Βλ.αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1728 σελ. 254)

Το δώρο Πάσχα πρέπει να καταβληθεί μέχρι την 4^η Απριλίου (Μεγάλη Τετάρτη).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018, τεύχος 1728 σελ. 255)

Η 25^η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές εξαιρετέες εορτές. Απαγορεύεται κατά την ημέρα αυτή η απασχόληση των  μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά Κυριακή.

Εφέτος η 25^η Μαρτίου συμπίπτει με ημέρα Κυριακή.

Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους δηλ. το 1/6 της εβδομαδιαίας αμοιβής.

Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% υπολιζόμενη επί του νομίμου ωρομισθίου, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιο.

Όσοι απασχοληθούν εφέτος την Κυριακή 25^η Μαρτίου, εφόσον η απασχόλησή τους υπερβαίνει τις 5 ώρες, θα πρέπει να λάβουν αναπληρωματική ανάπαυση 24 ωρών σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδος, που αρχίζει την Κυριακή 25 Μαρτίου.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018 τεύχος 1727 σελ. 203)

Η Καθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και συνεπώς είναι γι’ αυτούς εργάσιμη ημέρα. Στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, οφείλεται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό, δεν οφείλεται ουδεμία αμοιβή, πέρα του κανονικού μηνιαίου μισθού τους.

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου τομέα η Καθαρά Δευτέρα είναι αργία.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2018 τεύχος 1726 σελ. 170)

Η αποχή του μισθωτού από την εργασία του ή η καθυστέρηση προσελεύσεώς του λόγω της απεργίας των λεωφορείων και λοιπών μέσων μαζικής μεταφοράς, δεν μπορεί να θεωρηθή ως σπουδαίος λόγος (ανυπαίτιο κώλυμα) για το οποίο οφείλεται ημερομίσθιο, παρά μόνον εφ’ όσον στη συγκεκριμένη περίπτωση εμφανίζεται ως απολύτως δικαιολογημένη κατά την καλή πίστη και συναλλακτικά ήθη, όπως π.χ. συμβαίνει όταν η απεργία των λεωφορείων κ.λπ. συνέπεσε με απεργία των ταξί και έτσι κατέστησε, τουλάχιστον για όσους μισθωτούς δεν διαθέτουν ιδιόκτητο μέσον μεταφοράς, αντικειμενικώς αδύνατη την μετάβαση στην εργασία.

Δεν μπορεί, βεβαιώς, να θεωρηθή ούτε ως αδικαιολόγητη απουσία, εφ’ όσον η δυσχέρεια του μισθωτού γνωστοποιήθηκε εγκαίρως στον εργοδότη.

(Περισσότερα βλέπετε στο ΔΕΝ 2011 σελ. 1303, 2017 σελ. 137 και 2014, τεύχος 1653 σελ. 1105 επ.)

1. Mε το άρθρο 55 του N. 4310/14 (ΔEN 2014, τεύχος 1660 σ. 1617) καταργήθηκε η υποχρέωση του εργοδότου να αναγράφη στο EIΔIKO BIBΛIO Yπερωριών και κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργανώσεως του χρόνου εργασίας, όπως είχε καθιερωθή με το άρθρο 14 παρ. 2 του N. 4225/14 (ΔEN 2014 σ. 52 και σ. 56).

Συνεπώς από 8-12-2014, σε περίπτωση αλλαγής ή τροποποιήσεως του ωραρίου ή της οργανώσεως του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να υποβάλη συμπληρωματικούς ΠINAKEΣ προσωπικού ως προς τα μεταβαλλόμενα στοιχεία, το αργότερο ως και την ίδια ημέρα της αλλαγής και σε κάθε περίπτωση πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζομένους. Bλ. την Eγκ. 46755/847/14 στο ΔEN 2014, τεύχος 1660 σ. 1631 και YΠOΔEIΓMA του BIBΛIOY YΠEPΩPIΩN στο ΔEN 2013, τεύχος 1637 σ. 1584 και κατωτ. σ. 1296.Σχετική είναι η απόφαση 49327/14, ΔEN 2015 τ. 1661 σελ. 69. Pητώς ορίζεται στον N. 4310/14 άρθρο 55 παρ. 1B ότι διατηρείται το EIΔIKO BIBΛIO YΠEPΩPIΩN του άρθρου 80 του N. 4144/13 (ΔEN 2013 σ. 513).

2. Για τις υπερωρίες ισχύουν τα οριζόμενα στον N. 4093/12 YΠOΠAP. IA 13 περ. 2 (ΔEN 2012 σ. 1393 (1439), όπως η διάταξη διαμορφώθηκε τελικώς με τον N. 4111/13 άρθρο 35 παρ. 9 (ΔEN 2013 σ. 185 (196). Bάσει αυτών η υπέρβαση του ωραρίου εργασίας για όλες τις περιπτώσεις (πλην βιομηχανίας - βιοτεχνίας, υπαγομένων στο άρθρο 3 του NΔ 515/70) επιτρέπεται για δύο ώρες ημερησίως και έως εκατόν είκοσι ώρες το έτος, με μόνη τυπική προϋπόθεση την αναγραφή στο ισχύον «EIΔIKO BIBΛIO YΠEPΩPIΩN». Eπί πλέον υπάρχει υποχρέωση γνωστοποιήσεως των πραγματοποιηθεισών υπερωριών στο ΣEΠE, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του επομένου (από την πραγματοποίηση υπερωριών), μηνός.

O αριθμός των ωρών υπερωρίας για τις Bιομηχανικές και Bιοτεχνικές επιχειρήσεις καθορίζεται ανά 6μηνο. Για το Aʹ εξάμηνο του έτους 2016 ισχύει η YA 57168/15 (ΔEN 2016, τ. 1683 σ. 84) και για το Bʹ εξάμηνο, η YA 25958/16 - (ΔEN 2016, τ. 1694 σ. 887), με τις οποίες καθορίζονται ως ανώτατο όριο οι 30 ώρες. Kατά τον N. 515/70, άρθρο 1 παρ. 2, ανώτατο όριο της ημερησίας απασχολήσεως είναι γενικώς οι τρεις (3) ώρες.

Στίς βιομηχανίες - βιοτεχνίες ανήκουν από πλευράς ωραρίου και οι Tεχνικές επιχ/σεις (κατ’ άρθρο 1 της Διεθνούς Συμβάσεως - κυρωθείσης με τον N. 2990/22 - βλ. στο ΔEN 2010, τ. 1559 σ. Π89).

3. Σημειώνουμε και τα εξής:

α) Στο BIBΛIO αναγράφονται μόνον οι νόμιμες υπερωρίες. Όχι οι παράνομες. Oύτε η υπερεργασία.

β) BIBΛIO πρέπει να υπάρχη και όταν δεν γίνωνται υπερωρίες. Bλ. Aλλ. ΔEN 2013 σ. 1418.

γ) H απασχόληση κατά την Kυριακή, καθώς και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδος επί πενθημέρου δεν συνιστά υπερωρία, εφ’ όσον δεν υπερβαίνει τις 8 ώρες. Tι οφείλεται βλ. ΔEN 2015, τεύχος 1663 σ. 172. Πότε επιτρεπτή η απασχόληση βλ. ΔEN 2015 τ. 1664 σ. 241 επ. Για τις αναπαύσεις βλ. ΔEN 2015 σ. 1276.

(Από το ΔΕΝ 2016, τεύχος 1699 σελ. 1293)

* Με το άρθρο 36 του Νόμου 4488/17 (ΔΕΝ 2017 σελ. 1057) καταργείται το Βιβλίο Υπερωριών καθώς και η υποχρέωση υποβολής εγγράφου κατά το Α΄ δεκαπενθήμερο του επομένου μηνός για τις πραγματοποιηθείσες υπερωρίες. Ορίζεται ότι κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργανώσεως του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένης και της υπερεργασίας και της νομίμου υπερωρίας, πρέπει να καταχωρίζεται στην ΕΡΓΑΝΗ πριν την ανάληψη υπηρεσίας ή την έναρξη πραγματοποιήσεώς της.

Παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση αποφάσεως στην οποία θα καθορίζεται η διαδικασία καταχωρίσεως, τα γνωστοποιούμενα στοιχεία και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.

Από της εκδόσεως της αποφάσεως θα αρχίση η ισχύς της νέας διατάξεως.

(Από το ΔΕΝ 2017, τεύχος 1718 σελ. 1084)

Tο γενικώς ισχύον από 1-1-84 μέχρι σήμερα ωράριο είναι οι 40 ώρες την εβδομάδα Έχει καθιερωθή με την από 14-2-84 Eθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΔEN 1984 σ. 155) και, ως εκ τούτου χαρακτηρίζεται ως «συμβατικό» ωράριο.

Ως συμβατικό ωράριο χαρακτηρίζεται και το τυχόν μικρότερο των 40 ωρών εβδομαδιαίως ισχύον ωράριο, το οποίο έχει καθιερωθή με ειδικώτερη Συλλογική Σύμβαση ή και με την ατομική σύμβαση.

Προς το συμβατικό ωράριο αντιδιαστέλλεται το «νόμιμο» ωράριο, εκείνο δηλαδή που έχει καθιερωθή με νόμο ή με κανονιστική διοικητική πράξη κατά νόμιμη εξουσιοδότηση (AΠ 587/94 - ΔEN 1995 σ. 21).

H υπέρβαση του συμβατικού ωραρίου συνιστά ή A) πρόσθετη εργασία, όταν αφορά απασχόληση πέραν τού, τυχόν, μικροτέρου των 40 ωρών συμβατικού ωραρίου και μέχρι 40 ώρες ή B) υπερεργασία, όταν αφορά απασχόληση πέρα των 40 ωρών και μέχρι του νομίμου εβδομαδιαίου ωραρίου, ή Γ) υπερωρία, όταν αφορά απασχόληση πέραν του νομίμου εβδομαδιαίου ή και ημερησίου ωραρίου. Γιά την επί πλέον αυτή εργασία και την αμοιβή της πρέπει να γίνουν οι εξής διακρίσεις:

A. Aπασχόληση πέρα του συμβατικού (μικροτέρου των 40 ωρών) ωραρίου και μέχρι των 40 ωρών:

Για την απασχόληση αυτή οφείλεται για κάθε ώρα, το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο απλό. H αμοιβή οφείλεται κατά το άρθρο 659 του Aστικού Kώδικος (βλ. και Αλλ. ΔEN 2009 σ. 747).

B. Aπασχόληση πέρα των 40 ωρών εβδομαδιαίως και μέχρι του νομίμου ωραρίου.

• H απασχόληση αυτή θεωρείται ως υπερεργασία, παρέχεται κατά την κρίση του εργοδότου, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 20% και δεν συνυπολογίζεται στα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχολήσεως. Συγκεκριμένα:

α) Για τους μισθωτούς που απασχολούνται με σύστημα 6ημέρου εβδομαδιαίας εργασίας, υπερεργασία χαρακτηρίζεται η απασχόληση μέχρι των 48 ωρών εβδομαδιαίως (από 41η έως 48η ώρα) και

β) Για τους μισθωτούς που απασχολούνται με σύστημα 5θημέρου εβδομαδιαίας εργασίας, υπερεργασία χαρακτηρίζεται η απασχόληση μέχρι των 45 ωρών εβδομαδιαίως (41η έως 45η ώρα).

Tα ανωτέρω ορίζονται στο άρθρο 1 παρ. 1 του N. 3385/05 (ΔEN 2005, τεύχος 1455 σ. 1119, όπως αντικατεστάθη με το άρθρο 74 του N. 3863/2010 (ΔEN 2010 σ. 897).

ΠPOΣOXH: Yπερεργασία συνιστά η υπέρβαση των 40 ωρών εβδομαδιαίως. Oι ώρες υπερεργασίας εξευρίσκονται αφού αφαιρεθούν προηγουμένως οι ώρες υπερωρίας (υπέρβαση του ημερησίου ωραρίου βλ. και ΔEN 2016, τ. 1698 σ. 1214).

Γ. Aπασχόληση πέραν του νομίμου ωραρίου (υπερωρία):

• Ως υπερωριακή απασχόληση ως προς όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες, θεωρείται για όσους μεν εργαζομένους απασχολούνται με σύστημα 6ημέρου εβδομαδιαίας εργασίας, η εργασία πέρα των 48 ωρών την εβδομάδα και των 8 ωρών ημερησίως, ενώ για όσους απασχολούνται με σύστημα 5θημέρου, η απασχόληση πέρα των 45 ωρών την εβδομάδα και των 9 ωρών ημερησίως.

Για την υπερωριακή απασχόληση γίνονται από το άρθρο 1 παρ. 3 και 4 του N. 3385/05, όπως αντικατεστάθη με το άρθρο 74 του N. 3863/10, οι εξής διακρίσεις:

α) Για την πραγματοποίηση νομίμου υπερωρίας οι μισθωτοί δικαιούνται για κάθε ώρα και μέχρι την συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 40%. Για την πέρα των 120 ωρών ετησίως νόμιμη υπερωριακή απασχόληση, η αμοιβή συνίσταται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 60%.

β) Για κάθε ώρα υπερωρίας για την οποία δεν ετηρήθησαν οι προβλεπόμενες διατυπώσεις και διαδικασίες εγκρίσεως (κατ’ εξαίρεσιν, δηλαδή παράνομη υπερωρία), ο μισθωτός δικαιούται αποζημιώσεως ίσης με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 80%.

γ) Σε περίπτωση λήψεως αδείας πραγματοποιήσεως επί πλέον υπερωριών κατά NΔ 264/73, το ωρομίσθιο καταβάλλεται ηυξημένο κατά 60% (αντί 75%), κατά τον N. 3863/10 άρθρο 74 παρ. 11.

ΠPOΣOXH: Yπερωρία συνιστά η υπέρβαση του ημερησίου ωραρίου.

Tι ίσχυε πριν από την τροποποίηση με τον N. 3863/10 βλ. στο ΔEN 2010, τεύχος 1556 σ. 382 και προηγουμένως, ΔΕΝ 2007 σ. 444.

Για την απαγόρευση απασχολήσεως σε άλλο εργοδότη μετά από την συμπλήρωση του 8ώρου βλ. ΔEN 2016, τεύχος 1689 σ. 511.

(Από το ΔΕΝ 2016, τεύχος 1699 σελ. 1292)

Για να θεωρηθή ως υπερεργασία η απασχόληση πέρα των 6,66 ωρών μέχρι 8 ωρών στο εξαήμερο, και πέρα των 8 και μέχρι 9 ωρών στο πενθήμερο, πρέπει να υπάρχη και υπέρβαση τών40 ωρών την εβδομάδα. Τοτε μόνον οφείλεται, για κάθε ώρα πέρα των 40, επί πλέον αμοιβή και προσαύξηση 20%.

Αν δεν υπάρχη τέτοια υπέρβαση, η απασχόληση μέχρι 8 ωρών ή μέχρι 9 ωρών (6ημερο - 5θημερο αντιστοίχως) αποτελεί επιτρεπτή απασχόληση, για την οποία ουδεμία επί πλέον (της εβδομαδιαίας) αμοιβή οφείλεται.  Η λήψη αμοιβής για υπερεργασία προϋποθέτει κατά κανόνα πραγματική απασχόληση πέρα των 40 ωρών την εβδομάδα. Αν συνεπώς ο μισθωτός κατά την συγκεκριμένη εβδομάδα κατά την οποία είχε προγραμματισθή απασχόληση επί 9 ώρες ημερησίως, δηλαδή 5 ώρες πλέον των 40 ωρών, απουσίασε αδικαιολογήτως ή λόγω αδείας άνευ αποδοχών επί μία ημέρα των 9 ωρών ή και επί 5 μόνον ώρες, με συνέπεια να μη υπερβή η εβδομαδιαία απασχόλησή του τις 40 ώρες, δεν θα λάβη επί πλέον αμοιβή και προσαύξηση 20% για όσες ώρες πέρα των 8 (μέχρι 9) επραγματοποίησε κατά τις υπόλοιπες ημέρες.

Αντιθέτως αν πρόκειται για απουσία λόγω ασθενείας ή άλλου ανυπαιτίου κωλύματος ή για απουσία προς άσκησιν δικαιώματος εκ του νόμου ή άλλη απουσία για την οποία δεν φέρει ευθύνη ο μισθωτός (π.χ. υπερημερία εργοδότου κλπ.), οι ώρες απουσίας δεν θα αφαιρεθούν από τις συνολικές ώρες της εβδομάδος, θεωρουμένου «πλασματικώς» ότι ο μισθωτός απασχολήθηκε καθ’ όλο το προγραμματισμένο ωράριο της εβδομάδος, όπως οι λοιποί μισθωτοί.

Κατά τα ανωτέρω, δεν αφαιρείται η μη απασχόληση καθ’ ημέραν αργίας, είτε εξαιρεσίμου είτε βάσει ΣΣΕ είτε και εθιμικώς καθορισθείσης (μη εξαιρέσιμη π.χ. είναι η αργία της 6ης  Ιανουαρίου - Θεοφάνεια), ούτε η μη απασχόληση κατά την Κυριακή των Εκλογών, κατά την οποία άλλωστε χορηγείται με την εκδιδομένη γνωστή απόφαση ειδική άδεια σε όσους απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή κατά το πρόγραμμα εργασίας.

Δεν αφαιρείται επίσης ο χρόνος κανονικής αδείας που έλαβε ο μισθωτός επί π.χ. 1 ή 2 ημέρες κατά την διάρκεια της εβδομάδος, αφού βάσει του ΑΝ 539/45 ο μισθωτός κατά την διάρκεια της αδείας του λαμβάνει ό,τι θα ελάμβανε αν κατά τον αντίστοιχο χρόνο εργαζόταν, θεωρείται δηλαδή (πλασματικώς) ότι απασχολείται. 

(Από το ΔΕΝ 2015, τεύχος 1663 σελ. 173)

Οι απασχολούμενοι με εκ περιτροπής ή διαλείπουσα εργασία θα λάβουν Δώρο Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο ανα 8 πραγματοποιηθέντα μέσα στο διάστημα από 1.5.2017 μέχρι 31.12.2017.

(Βλ. Αναλυτικά Δεν 2017, τεύχος 1722 σελ. 1371)

Ολόκληρο το δώρο (1 μηνιαίος μισθός για τους αμειβόμενους με μηναίο μισθό και 25 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο) δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν απασχοληθεί ολόκληρο το διάστημα από 1.5.2017 μέχρι 31.12.2017.

(Βλ. Αναλυτικά Δεν 2017, τεύχος 1722 σελ. 1372)

Βάση υπολογισμού του δώρου Χριστουγέννων αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές της 10^ης Δεκεμβρίου 2017.

(Βλ. Αναλυτικά Δεν 2017, τεύχος 1722 σελ. 1373)

Σύμφωνα με το άριθρο 10 της ΥΑ 19040/81 η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει μέχρι την 21^η Δεκεμβρίου. Ο εργοδότης μπορεί να αφαιρέσει από το συνολικό ποσό και να καταβάλλει μέχρι 31 Δεκεμβρίου το ποσό που αντιστοιχεί στο διάστημα από 21 Δεκεμβρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου.

(Βλ. Αναλυτικά Δεν 2017, τεύχος 1722 σελ. 1376)

Eργασία κατά τις Κυριακές 17/12, 24/12 και 31/12 (δύο προ των Χριστουγέννων και η τελευταία του έτους)

Με το άρθρο 108 του Ν. 4314/14 (ΔΕΝ 2015, τ. 1661 σ. 48 (51) έχουν καταργηθή οι «σοφές» διατάξεις του άρθρου 6 του ΒΔ 748/66 και του άρθρου 1 του ΒΔ 750/71.

Βάσει των καταργουμένων διατάξεων ήταν επιτρεπτή η απασχόληση και λειτουργία 1) κατά την Κυριακή μεταξύ 18 και 24 Δεκεμβρίου και 2) κατά την τελευταία Κυριακή εφ᾽ όσον συνέπιπτε με την 31 Δεκεμβρίου, για όλες τις επιχ/σεις και καταστήματα (παντός είδους).

Τι ώριζαν τα καταργηθέντα άρθρα βλ. και στο ΔΕΝ 2015, τεύχος 1666, σελ. 391.

Με την νέα διάταξη προσετέθη εδάφιο στο άρθρο 16 του Ν. 4177/13, ο οποίος αφορά μόνον εμπορικά καταστήματα. Στο άρθρο 16 του Ν. 4177/13 περιέχοντο ήδη η Κυριακή προ των Χριστουγέννων, καθώς και η προηγουμένη αυτής Κυριακή. (Το  άρθρο 16 του Ν. 4177/13 βλ. και στο τεύχος 1664 της 1-3-2015 σ. 247 - Βλ. επίσης ΔΕΝ 2017, τεύχος 1720 σ. 1231 - «Εργάσιμες για τα εμπορικά καταστήματα Κυριακές»).

Σημειώνουμε ότι η κατάργηση του άρθρου 1 του ΒΔ 750/71 έχει συμπαρασύρει σε κατάργηση και το άρθρο 2 του ΒΔ αυτού που ώριζε ότι εφ’ όσον οι μισθωτοί απασχολούντο κατά την Κυριακή του διαστήματος 18 έως 24 Δεκεμβρίου άνω των πέντε ωρών, η αναπληρωματική ανάπαυση μπορούσε να χορηγηθή κατ’ άλλη εργάσιμη ημέρα του επομένου μηνός  Ιανουαρίου.

Επίσης, την διάταξη του άρθρου 10 του ΒΔ 748/66 κατά την οποία δεν υπήρχε υποχρέωση χορηγήσεως αναπληρωματικής αναπαύσεως για την απασχόληση κατά την τελευταία Κυριακή, εφόσον συνέπιπτε με την 31η Δεκεμβρίου. Ο ανωτέρω Νόμος 4314/14 (και το άρθρο 108) ισχύει από της δημοσιεύσεώς του στο ΦΕΚ (23-12-14).

Βάσει των ανωτέρω, εργάσιμες Κυριακές μόνον για τα  Εμπορικά Καταστήματα (και όχι και για τις λοιπές επιχειρήσεις) είναι εφέτος οι Κυριακές 17, 24 και 31 Δεκεμβρίου (βλ. και Αλλ. ΔΕΝ 2017, τ. 1720 σ. 1231). Τι σημαίνει «Εμπορικό Κατάστημα» βλ. στο ΔΕΝ 2015, τεύχος 1666 σ. 392 και ανωτ. σελ. 1466.

Για την απασχόληση άνω των 5 ωρών κατά τις Κυριακές αυτές οφείλεται υποχρεωτικώς 24ωρη αναπληρωματική ανάπαυση κατά την εβδομάδα που ακολουθεί την κάθε Κυριακή από τις ανωτέρω.

Δεν προβλέπεται η δυνατότης χορηγήσεως αναπληρωματικής αναπαύσεως κατά την προηγουμένη των άνω Κυριακών εβδομάδα. Τέτοια δυνατότης προβλέπεται μόνον για τις Κυριακές των τακτικών εκπτώσεων (βλ. Αλλ. 2017, τ. 1720 σ. 1231).

Από 19-8-05 υπάρχει ενιαίο πλαίσιο ωραρίου λειτουργίας για τα καταστήματα κάθε είδους (αρθρ. 12 Ν. 3377/05 - ΔΕΝ 2005 σ. 1189 με το οποίο αντικατεστάθη το άρθρο 23 του Ν. 2224/94). Βάσει της διατάξεως αυτής όπως έχει ήδη αντικατασταθή από 8-8-2013 με τον Ν. 4177/13, το ωράριο καθορίζεται για τις καθημερινές ημέρες μέχρι την 21.00 ώρα, για το Σάββατο μέχρι την 20.00 ώρα και για την Κυριακή από ώρα 11.00 έως ώρα 20.00.

Το ανωτέρω ενιαίο πλαίσιο ωραρίου θα ισχύση προφανώς και για την Κυριακή 17/12, την Κυριακή 24/12, αλλά και για την τελευταία Κυριακή του έτους 31-12-2017.

Εξ άλλου με το άρθρο 25 του Ν. 4208/13 (ΔΕΝ 2013, τ. 1637 σ. 1564) με το οποίο προσετέθη διάταξη στον Ν. 4177/13 - βλ. ΔΕΝ 2015, τ. 1664 σ. 247, έχει ορισθή ότι είναι επιτρεπτή και νόμιμη η απασχόληση των εργαζομένων κατά τις Κυριακές του άρθρου 16 του Ν. 4177/13 (μεταξύ των οποίων και οι δύο Κυριακές προ των Χριστουγέννων καθώς και η τελευταία Κυριακή του έτους), οι οποίοι αμείβονται σύμφωνα με τις κοινές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.

Από τους μισθωτούς που θα απασχοληθούν κατά την Κυριακή 17/12, την Κυριακή 24/12 και κατά την τελευταία Κυριακή 31/12, όσοι μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, θα λάβουν όσα οι ώρες απασχολήσεώς τους ωρομίσθια (εξευρισκόμενα βάσει του καταβαλλομένου ημερομισθίου) και προσαύξηση 75%, υπολογιζομένη επί του νομίμου ωρομισθίου, (για όσες ώρες απασχοληθούν), όσοι δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό, μόνον προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου, για όσες ώρες απασχοληθούν, εφ’ όσον τύχουν αναπληρωματικής αναπαύσεως, άλλως και την βάσει του καταβαλλομένου μισθού τους αμοιβή («αποζημίωση για στέρηση εβδομαδιαίας αναπαύσεως»), ίση με τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεώς τους. Αναπληρωματικής αναπαύσεως δικαιούνται και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο, εφ’ όσον τόσον αυτοί όσο και οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό απασχοληθούν άνω των 5 ώρες (βλ. την διάταξη στο ΔΕΝ 2017, τ. 1713 σ. 704). Για την αμοιβή για απασχόληση κατά την Κυριακή βλ. και ΔΕΝ 2017, τεύχος 1713 σ. 701.

(Βλ. Αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1723 σελ. 1467)

Κατά το άρθρο 2 παρ. 2 του ΝΔ 3755/55 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ΝΔ 147/73 η 28^η Οκτωβρίου  είναι προαιρετική αργία.

Εφέτος η 28^η Οκτωβρίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο. Ζητήματα δημιουργούνται για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερη εργασία με ημέρα αναπαύσεως Σάββατο.

Οι μισθωτοί που δεν θα απασχοληθούν κατά την 28^η Οκτωβρίου:

1. Επί συστήματος εξαημέρου εργασίας οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο τους και οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό τον συνήθως καταβαλλόμενο μισθό τους.

2. Επί συστήματος 5θημέρου εργασίας με ημέρα αναπαύσεως το Σάββατο οι ημερομίσθιοι θα λάβουν την συγκεκριμένη εβδομάδα (23-28 Οκτωβρίου) 7 ημερομίσθια αντί των 6 που λαμβάνουν συνήθως.

Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την 28^η Οκτωβρίου θα λάβουν, αν αμείβονται με ημερομίσθιο, τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχόλησής τους και πρσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιο τους για όσες ώρες εργαστούν. Οι αμειβόμενοι με μηναίο μισθό θα λάβουν μόνο προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1719 σελ. 1164)

Στο ΦΕΚ 1721, τεύχος Β΄ της 18.5.2017 δημοσιεύεται η ΥΑ 22528/430/2017 Υπ. Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης, εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότησιν του άρθρου 38 παρ. 10 του Ν. 4387/16 (ΔΕΝ 2016 σελ. 578 επ.).

• Βλέπετε σχετική Αλληλογραφία στο ΔΕΝ 2017, τεύχος 1704 σελ. 76.

Το κείμενο της αποφάσεως έχει ως εξής:

«Άρθρο 1

Καταβολή αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα μέσω τραπεζικού λογαριασμού

Καθιερώνεται εφεξής η υποχρεωτική καταβολή από τους εργοδότες των αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα αποκλειστικά στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών. Η καταβολή των αποδοχών στους λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή παρόχων υπηρεσιών πληρωμών.

Άρθρο 2

Κυρώσεις

Στον εργοδότη που παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου 1 επιβάλλονται κυρώσεις από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν. 3996/2011 (Α' 170).

Άρθρο 3

Έναρξη ισχύος

Ως ημερομηνία έναρξης ισχύος ορίζεται η 1.6.2017.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 17 Μαΐου 2017»

Με την απόφαση 920/2017 (ΦΕΚ 1387, τεύχος Β΄ της 24.4.2017) τίθεται αποκλειστική προθεσμία 20 ημερών από την δημοσίευση στο ΦΕΚ (24.4.2017) για την υποβολή αιτήσεων προς ρύθμισιν των οικονομικών απαιτήσεων των υπαλλήλων σχετικά με αποδοχές κ.λπ. για το διάστημα μετά από την κατάργηση της ΕΡΤ ΑΕ.

Οι ημέρες υποχρεωτικής αποχής των γυναικών μισθωτών πριν και μετά τον τοκετό (8 εβομάδες πριν και 9 εβδομάδες μετά τον τοκετό) θεωρούνται ως χρόνος κανονικής εργασίας και συνυπολογίζονται για την εξεύρεση του δώρου Πάσχα.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1708 σελ. 322)

Το Δώρο Πάσχα πρέπει να καταβληθεί μέχρι την 12η Απριλίου (Μ. Τετάρτη).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1708 σελ. 324)

Η 25^η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες. Απαγορεύεται την ημέρα αυτή η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές. Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο με προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους. Η ανωτέρω αμοιβή και στις δύο περιπτώσεις θα υπολογισθεί για όσες ώρες απασχοληθούν. Εφέτος η 25^η Μαρτίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο.  Οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερη απασχόληση με ημέρα αναπαύσεως το Σάββατο, οφείλουν να καταβάλουν στους αμειβομένους με ημερομίσθιο ένα ημερομίσθιο επί πλέον των 6, τα οποία λαμβάνουν συνήθως. Θα λάβουν δηλαδή  7 ημερομίσθια βάσει του άρθρου 2 § 3 του ΝΔ 3755/57.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1707 σελ. 251)

H Kαθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες, για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέως, εορτές, και συνεπώς είναι γι᾽ αυτούς εργάσιμη ημέρα.

Στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή, αν μεν είναι ημερομίσθιοι, οφείλεται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, αν δε αμείβωνται με μηνιαίο μισθό, ουδεμία αμοιβή οφείλεται, πέρα του κανονικού μηνιαίου μισθού τους.

Tο άρθρο 2 παράγρ. 3 του NΔ 3755/57, σύμφωνα με το οποίο όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχολούνται κατά τις εξαιρέσιμες εορτές για λόγους μη οφειλομένους στους ίδιους, δικαιούνται του ημερομισθίου, δεν έχει εφαρμογή για την Kαθαρά Δευτέρα, αφού η ημέρα αυτή δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές.

(Βλ. Αναλυτικά ΔΕΝ 2017, τεύχος 1705 σελ. 141)

Στο ΒΔ της 3.6.1952 «Περί Εκπαιδεύσεως μαθητών-τεχνιτών» (ΦΕΚ 157 Α΄ της 6.6.52) με το οποίο ιδρύθηκαν οι Σχολές Μαθητείας, ορίζεται το ποσόν αποδοχών των μαθητών των Σχολών Μαθητείας και στο άρθρο 17 αναφέρεται ότι «οι μαθηταί τεχνίται δικαιούνται κατά το διάστημα απο 15 Ιουλίου μέχρι 15 Σεπτεμβρίου άδεια 15 εργασίμων ημερών μετά πλήρων αποδοχών».

Δεν υπάρχει διάταξη για την χορήγηση και επιδομάτων (δώρων) εορτών στο ΒΔ αυτό.

Στο ΒΔ της 3.6.1952 παραπέμπει και η νεώτερη ΥΑ 24018/411/2016 «Επιδότηση της πρακτικής άσκησης των μαθητών ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ» (ΔΕΝ 2016 σελ. 882).

Οι λοιπές διατάξεις στις οποίες παραπέμπει η νεώτερη αυτή ΥΑ 24018/411/2016 δεν περιέχουν διατάξεις περί επιδομάτων.

Κατά το άρθρο 6 της ΥΑ 1592/58/2017 (ΦΕΚ 157/Β/25.1.2017) η αίτηση με τα δικαιολογητικά (φάκελλος) για τους ιατρούς που επιθυμούν να εγγραφούν στον Ειδικό Κατάλογο Ιατρών Εργασίας, πρέπει να υποβληθή εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την ημέρα δημοσιεύσεως στο ΦΕΚ (25.1.2017).

Α. Οι Χιονοπτώσεις, όταν είναι ασυνήθους μορφής και εντάσεως, μπορεί να θεωρηθούν ως γεγονός ανωτέρας βίας, γεγονός δηλαδή του οποίου οι συνέπειες δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν και να αποτραπούν ακόμη και δια μέτρων άκρας επιμελείας και συνέσεως. Συνεπώς, για τον εργοδότη ο οποίος εξ αιτίας των χιονοπτώσεων δεν καθίσταται δυνατόν να θέση σε λειτουργία την επιχείρησή του και να αποδεχθή τις τυχόν προσφερόμενες υπηρεσίες των μισθωτών του, οι χιονοπτώσεις μπορεί να θεωρηθούν ως γεγονός ανωτέρας βίας, που κατά το άρθρο 656 του ΑΚ τον απαλλάσσει της υποχρεώσεως προς καταβολήν των αποδοχών.

Β. Η, λόγω ασυνήθους μορφής και εντάσεως χιονοπτώσεως, αδυναμία των εργαζομένων να προσέλθουν στην εργοδοτική επιχείρηση η οποία ελειτούργησε, και να προσφέρουν την εργασία τους, αποτελεί για τούς μισθωτούς σπουδαίο λόγο, μη οφειλόμενο σε υπαιτιότητά τους (ΑΚ 657), ο οποίος τούς παρέχει το δικαίωμα να ζητήσουν τις αποδοχές του χρονικού διαστήματος κατά το οποίο λόγω της χιονοπτώσεως ήταν αδύνατη η παροχή της εργασίας τους (βλ. και ΔΕΝ 2014, τεύχος 1653 σελ. 1105).

Η νομοθεσία για την ποινική προστασία του μισθού περιλαμβάνει τους ΑΝ 690/1945 και τον Ν.  3996/2011 και τιμωρεί τον εργοδότη που καθυστερεί την πληρωμή των αποδοχών στους εργαζομένους.

Στην έννοια των αποδοχών, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται και τα επιδόματα (ή «δώρα» όπως επικράτησε να ονομάζονται, κυρίως προ του Ν. 1082/80) των εορτών. Για την χορήγησή τους ισχύει ο Ν. 1082/1980, κατ’ εξουσιοδότηση του οποίου εκδόθηκε η ΚΥΑ 19040/1981 των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, που προέβλεψε λεπτομερώς τη χορήγηση των δύο επιδομάτων («δώρων»), σε πάγια βάση.

Σύμφωνα λοιπόν με τα άρθρα 1 παρ. 2 του Ν. 1082/1980 και 10 παρ. 1 της ΚΥΑ 19040/1981, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει τα επιδόματα («δώρα») εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα σε χρήμα την 21^η Δεκεμβρίου και την Μ. Τετάρτη αντίστοιχα (με δικαίωμα παρακρατήσεως και αποδόσεως αργότερα του ποσού που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο μέχρι 31 Δεκεμβρίου ή μέχρι 30 Απριλίου χρονικό διάστημα)  ή το αργότερο την 31^η Δεκεμβρίου και 30ή Απριλίου αντίστοιχα («δήλη» ημέρα - ΑΠ 813/2001 ΝοΒ 2002.965, η οποία παρέπεμψε στην Ολομέλεια και εκδόθηκε η ΑΠ Ολομ. 39/2002 (ΕΕργΔ 2002.1483=ΕΔΚΑ 2003.132),  όπως και η ΑΠ 945/2001 (ΔΕΝ 2002.1207), που επίσης παρέπεμψε στην Ολομέλεια και εκδόθηκε η ΑΠ Ολομ. 40/2002 (ΔΕΝ 2002.1699).

Σύμφωνα λοιπόν με το νομοθετικό πλαίσιο, όπως αυτό ερμηνεύεται και εφαρμόζεται από τη νομολογία, το απώτερο χρονικό σημείο καταβολής του επιδόματος («δώρου») των Χριστουγέννων είναι η 31^η Δεκεμβρίου εκάστου έτους. Από την επομένη ημέρα ο εργοδότης καθίσταται υπερήμερος κατά τα άρθρα ΑΚ 341 παρ. 1 και 655 και υπόκειται στις προβλεπόμενες ποινικές συνέπειες (ΕφΑθ 4598/1994 - ΔΕΝ 1996.399).

Αντιστοίχως, για το επίδομα («δώρο») Πάσχα η υπερημερία του εργοδότου καθώς και οι ποινικές συνέπειες αρχίζουν από την επόμενη ημέρα της 30^ής Απριλίου.

Δημήτρης Σιδέρης^(*)

Δ.Ν. Δικηγόρος

(*) Ο Δημήτρης Σιδέρης έχει συγγράψει το βιβλίο «Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΙΣΘΟΥ (ΑΝ 690/45)» (έκδοση «ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ» 2004)

Α. Για τις Βιομηχανίες - Βιοετεχνίες καθορίζεται κάθε εξάμηνο με Υπουργική Απόφαση. Για το Α΄ εξάμηνο 2017 εξεδόθη και ισχύει η ΥΑ 56835/1191/2016 (την ΥΑ βλ. εδώ).

Β. Για τις λοιπές επιχειρήσεις το όριο είναι 120 ώρες το έτος.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1699 σελ. 1293)

Οι απασχολούμενοι με διαλείπουσα ή εκ περιτροπής εργασία θα λάβουν ως Δώρο Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο ανά 8 πραγματοποιηθέντα μέσα στο διάστημα από 1.5.2016 μέχρι 31.12.2016.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1701 σελ. 1441)

Βάση υπολογισμού του Δώρου Χριστουγέννων αποτελούν οι αποδοχές της 10^ης Δεκεμβρίου. Για τους μισθωτούς των οποίων η σχέση εργασίας ελύθη προ της 10^ης Δεκεμβρίου λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές της ημέρας λύσεως της σχέσεως.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1701 σελ. 1443)

Σύμφωνα με το άρθρο 10 της ΥΑ 19040/81 η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει μέχρι την 21^η Δεκεμβρίου. Ο εργοδότης μπορεί να αφαιρέσει από το συνολικό ποσό και να καταβάλει μέχρι 31 Δεκεμβρίου το ποσό που αντιστοιχεί στο διάστημα από 21 Δεκεμβρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1701 σελ. 1446)

Η 28^η Οκτωβρίου είναι προαιρετική αργία σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 του ΝΔ 3755/57, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ΝΔ 147/73.

1. Σε περίπτωση απασχολήσεως οφείλεται στον μισθωτό που αμείβεται τόσο με μηνιαίο μισθό όσο και με ημερομίσθιο προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου, για τόσες ώρες, όσες απασχόληθηκε.

2. Στον αμειβόμενο με ημερομίσθιο οφείλεται και το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο.

3. Σε περίπτωση μη απασχολήσεως οφείλεται μόνο στους αμειβομένους με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1698 σελ. 1213)

Από 1.1.2017, βάσει του Ν. 4387/2016 (ΔΕΝ 2016 σελ. 578 επ.) και των εγκυκλίων 34/16 ΙΚΑ και Φ.80000/40108/16 του Υπ. Εργασίας (ΔΕΝ 2016 σελ. 1254), είναι 5.860,80 ευρώ κατά μήνα, τόσο για παλαιούς όσο και νέους ασφαλισμένους.

Από 1.1.2013 μέχρι της δημοσιεύσεως του Ν. 4387/16, και κατά τις ανωτέρω εγκυκλίους μέχρι 31.12.2016, είναι 5.543,55 ευρώ, τόσο για τους παλαιούς όσο και για τους νέους ασφαλισμένους.

Μέχρι 31.12.2012 το ποσόν αυτό ήταν για μεν τους παλαιούς (μέχρι 31.12.92) ασφαλισμένους 2.432,25 ευρώ, ενώ για τους νέους (μετά την 1.1.93) ασφαλισμένους 5.543,55 ευρώ, όπως τα ποσά αυτά είχαν διαμορφωθή από 1.10.2008 και εφεξής

.Η εξομοίωση παλαιών και νέων ασφαλισμένων ως προς το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, επήλθε κατ’ επιταγήν της ΥΠΟΠ. ΙΑ.6 του Ν.4093/12 (ΔΕΝ 2012 σελ. 1393 επ.). Σχετικές οι εγκύκλιοι Φ.80000/24047/12 της Γεν. Γραμματείας Κοιν. Ασφαλίσεων του Υπ. Εργασίας (ΔΕΝ 2012 σελ.1561) και 13/1.3.2013 του ΙΚΑ (ΔΕΝ 2013 σελ.337).

Το άρθρο 28 του Ν. 4415/16 (ΦΕΚ 159 Α΄ της 6.9.2016), προβλέπει τα εξής:

Άρθρο 28 - Ρυθμίσεις για την Ιδιωτική Εκπαίδευση - 1. Μετά το άρθρο 29 του ν. 682/1977 (Α'244), όπως έχει τροποποιηθεί με την παρ. 2 του άρθρου 11 του ν.1035/1980 (Α' 60), προστίθεται άρθρο 30, ως εξής:

«Άρθρο 30 Σχέση εργασίας, διάρκεια σύμβασης-λύση σχέσης εργασίας

1. Οι διδάσκοντες στα ιδιωτικά σχολεία εκπαιδευτικοί, υπηρετούν με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου κατά τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους.

2. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί προτείνονται προς πρόσληψη από τον ιδιοκτήτη του ιδιωτικού σχολείου και μετά την έγκριση της πρότασης από το Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης συνάπτουν σύμβαση ορισμένου χρόνου, η οποία αρχίζει την ημέρα παροχής των υπηρεσιών από τον εκπαιδευτικό και λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψή του. Κατά τη λήξη της διετίας ο ιδιοκτήτης μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελθεί κατά τα ανωτέρω, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου.

3. Η σύμβαση αορίστου χρόνου είναι δυνατόν να καταγγελθεί μόνο για τους παρακάτω λόγους:

α) Εάν ο εργοδότης επικαλείται και αποδεικνύει επαρκώς αιτιολογημένη διαταραχή του εκπαιδευτικού κλίματος στο σχολείο λόγω αδυναμίας συνεργασίας εργοδότη-εκπαιδευτικού.

β) Κατάργηση σχολείων.

γ) Κατάργηση τάξεων και τμημάτων τάξεων. Στην περίπτωση αυτή είναι επιτρεπτή η απόλυση αυτών που έχουν τη μικρότερη προϋπηρεσία στην εκπαίδευση και μηδενίζεται το ωράριό τους. Από τις απολύσεις αυτές εξαιρούνται οι διδάσκοντες που είναι και ιδιοκτήτες των σχολείων.

δ) Συμπλήρωση του 70ού έτους της ηλικίας των εκπαιδευτικών.

ε) Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί απολύονται από τον ιδιοκτήτη του σχολείου στο οποίο υπηρετούν λόγω:

αα) σωματικής ή πνευματικής ανικανότητας που διαπιστώνεται από την οικεία κατά τόπο πρωτοβάθμια υγειονομική επιτροπή του Δημοσίου και, ύστερα από ένσταση του ενδιαφερομένου, από τη δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή του Δημοσίου,

ββ) συμπλήρωσης του χρόνου υπηρεσίας που θεμελιώνει δικαίωμα προς λήψη πλήρους σύνταξης από φορέα ασφάλισης των ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Σε αυτή την περίπτωση, η λύση της σχέσης εργασίας επέρχεται κατά τη λήξη του διδακτικού έτους,

γγ) επιβολής της πειθαρχικής ποινής της απόλυσης από το οικείο πειθαρχικό συμβούλιο,

δδ) ανεπάρκειας ως προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους, η οποία διαπιστώνεται από το οικείο υπηρεσιακό συμβούλιο και στηρίζεται σε δύο τουλάχιστον υπηρεσιακές εκθέσεις που συντάσσονται από τον αρμόδιο Διευθυντή Εκπαίδευσης και αφορούν δύο τουλάχιστον συνεχόμενα διδακτικά έτη.

4. Κατά τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, η σύμβαση μπορεί να καταγγελθεί από τον ιδιοκτήτη για τους περιοριστικά αναφερόμενους στην παράγραφο 3 λόγους καταβάλλεται αποζημίωση ενός μηνός για κάθε έτος προσφοράς των υπηρεσιών του στο αυτό σχολείο. Στην αποζημίωση υπολογίζεται και η υπηρεσία του με σύμβαση ορισμένου χρόνου.

5. Ο ιδιωτικός εκπαιδευτικός εκπίπτει αυτοδικαίως της υπηρεσίας, εάν καταδικαστεί με αμετάκλητη απόφαση σε ποινή συνεπαγόμενη απόλυση για τους δημοσίους υπαλλήλους.

6. Οι αποχωρούντες ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, λόγω συμπληρώσεως του συντάξιμου χρόνου ή του 70ού έτους της ηλικίας τους, δικαιούνται αποζημίωση ίση προς το ήμισυ της προβλεπόμενης στην παράγραφο 4 για την περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας.

7. Ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί απολυόμενοι εξαιτίας ανεπάρκειας ως προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους, η οποία διαπιστώνεται από το οικείο υπηρεσιακό συμβούλιο ή εξαιτίας επιβολής της πειθαρχικής ποινής της απόλυσης, δεν δικαιούνται αποζημίωση.

8. Μόνιμοι εκπαιδευτικοί της δημόσιας εκπαίδευσης, άλλοι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι, υπάλληλοι Ν.Π.Δ.Δ. και συνταξιούχοι, οι οποίοι δεν μετέχουν σε φορείς ελέγχου των ιδιωτικών σχολείων, δύνανται να απασχολούνται στην ιδιωτική εκπαίδευση, εφόσον υπάρχει έλλειψη στην Επετηρίδα Ιδιωτικής Εκπαίδευσης και στην αντίστοιχη ειδικότητα.

9. Η σχέση εργασίας μεταξύ του ιδιοκτήτη ιδιωτικού σχολείου και του ιδιωτικού εκπαιδευτικού λύεται με το θάνατο, την έκπτωση, την αποδοχή παραίτησης και την απόλυση, για την οποία εκδίδεται πράξη του αρμόδιου Διευθυντή Εκπαίδευσης. Στις περιπτώσεις απολύσεων ιδιωτικών εκπαιδευτικών, το αρμόδιο κατά περίπτωση Υπηρεσιακό Συμβούλιο (ΚΥΣΠΕ, ΚΥΣΔΕ), επιβεβαιώνει εάν η σύμβαση εργασίας καταγγέλθηκε νομίμως, διαπιστώνει εάν η καταγγελία είναι καταχρηστική ή μη και εισηγείται σχετικά με την απόλυση στον αρμόδιο Διευθυντή Εκπαίδευσης, ο οποίος έχει δέσμια αρμοδιότητα να εκδώσει διαπιστωτική πράξη, σύμφωνη με την εισήγηση του οικείου Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Απολύσεις ιδιωτικών εκπαιδευτικών, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, που λαμβάνουν χώρα χωρίς την προβλεπόμενη κατά τα ανωτέρω πράξη του οικείου Υπηρεσιακού Συμβουλίου είναι άκυρες.

10. Παραίτηση ιδιωτικού εκπαιδευτικού κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους επιτρέπεται μόνο με τη συναίνεση του ιδιοκτήτη ή για αποχρώντα λόγο εκτιμώμενο από τον οικείο Διευθυντή Εκπαίδευσης. Η παραίτηση, για να θεωρείται έγκυρη, πρέπει να υποβάλλεται από τον εκπαιδευτικό αυτοπροσώπως στο ιδιωτικό σχολείο και εντός 5 ημερών στον Διευθυντή εκπαίδευσης. Η αποδοχή αυτής κοινοποιείται αμέσως προς τον ιδιοκτήτη, ο οποίος υποχρεούται εντός πέντε (5) ημερών να υποβάλει πρόταση για το διορισμό αντικαταστάτη. Ο παραιτηθείς δεν μπορεί να αποχωρήσει από το σχολείο πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του αντικαταστάτη του, εκτός εάν παρήλθε μήνας από την υποβολή της παραίτησής του και δεν του έγινε κοινοποίηση της αποδοχής της. Οι διοριζόμενοι στη δημόσια εκπαίδευση, ως μόνιμοι ή ως αναπληρωτές, ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, λογίζονται αυτοδικαίως παραιτούμενοι από το ιδιωτικό σχολείο στο οποίο υπηρετούν, μόλις αναλάβουν υπηρεσία στη δημόσια εκπαίδευση.

11. Η απόλυση των ιδιωτικών εκπαιδευτικών εξαιτίας πειθαρχικού παραπτώματος, ανεπάρκειας ή νόσου, επέρχεται από την κοινοποίηση της οικείας πράξης στον ιδιωτικό εκπαιδευτικό».

2. Η παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 682/1977 (Α' 244) αντικαθίσταται, ως ακολούθως:

«2. Παρέκκλιση ως προς το ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας και πρόσθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες πέραν του ωρολογίου προγράμματος, ιδίως ενισχυτική διδασκαλία, πρόσθετη διδακτική στήριξη, ενίσχυση της γλωσσομάθειας κ.λπ. επιτρέπονται, κατόπιν ελέγχου νομιμότητας ως προς το πρόγραμμα σπουδών και το παιδαγωγικό περιεχόμενο της διδασκαλίας από την κατά περίπτωση αρμόδια Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Οι προϋποθέσεις για την παρέκκλιση και τις πρόσθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες πέραν του ωρολογίου προγράμματος είναι οι ακόλουθες:

αα) Το ανώτατο όριο του εβδομαδιαίου ωρολογίου προγράμματος διδασκαλίας των ιδιωτικών σχολείων δε μπορεί να υπερβαίνει τις σαράντα (40) ώρες για όλες τις τάξεις,

ββ) Το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας (ΕΩΠΔ) αποφασίζεται το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου από τον/την Διευθυντή/ντρια του σχολείου σε συνεργασία με το σύλλογο διδασκόντων και τον υπεύθυνο σχολικό σύμβουλο. Το ΕΩΠΔ βασίζεται σε παιδαγωγικά κριτήρια κατά τη συγκρότησή του και υποβάλλεται σε τρία αντίγραφα στον αρμόδιο σχολικό σύμβουλο για θεώρηση, ο οποίος επιστρέφει ένα αντίγραφο στο σχολείο και ένα στέλνει για ενημέρωση στον οικείο Διευθυντή Εκπαίδευσης,

γγ) Η παρέκκλιση αφορά όλους τους μαθητές της τάξης ή των τάξεων για τις οποίες χορηγείται. Στην οικεία Διεύθυνση Εκπαίδευσης δηλώνεται κάθε είδους προαιρετική σχολική δράση (παρέκκλιση) μη προβλεπόμενη από το ισχύον ωρολόγιο πρόγραμμα (Β'1324 /2016), κατά τα ανωτέρω μαζί με τον αριθμό των τμημάτων, των μαθητών και των διδασκόντων,

δδ) Για τα ιδιωτικά Νηπιαγωγεία η έγκριση παρέκκλισης χορηγείται με διαδικασία αντίστοιχη αυτής που προβλέπεται για τα ιδιωτικά Δημοτικά Σχολεία, όπως αυτή καθορίστηκε με την παρούσα και οι διδάσκοντες θα πρέπει να έχουν τα τυπικά προσόντα που προβλέπονται από τη σχετική κείμενη νομοθεσία. Δεν επιτρέπεται η συστέγαση των ιδιωτικών σχολείων με φροντιστήρια και με κέντρα ξένων γλωσσών».

3. Το εδάφιο β' της παρ. 4 του άρθρου 27 του ν. 682/1977 (Α'244), όπως προστέθηκε με την παρ. 14 του άρθρου 47 του ν. 3848/2010 (Α' 71), αντικαθίσταται ως εξής:

«β) Σε περίπτωση κατάργησης τάξεων ή τμημάτων, καθώς και σε αν οι ώρες διδασκαλίας ενός μαθήματος δεν επαρκούν προκειμένου οι εκπαιδευτικοί να καλύψουν το ωράριο του διοριστηρίου τους, ανατίθενται στους εν λόγω εκπαιδευτικούς, άλλες σχολικές δράσεις και δραστηριότητες σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της σχολικής μονάδας, όπως ιδίως, ενισχυτική διδασκαλία, πρόσθετη διδακτική στήριξη, ενίσχυση της γλωσσομάθειας, συντονισμός κλάδου ή άλλης ομάδας εκπαιδευτικών, διοργάνωση αθλητικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και άλλων δράσεων, ανάθεση ωρών ως υπευθύνων εργαστηρίων ή διοικητικό έργο, προκειμένου να συμπληρώσουν το υποχρεωτικό τους ωράριο.

Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος, προσφυγές ενώπιον του αρμόδιου Συμβουλίου κατά καταγγελιών συμβάσεων εργασίας που έλαβαν χώρα κατά το σχολικό έτος 2015-2016 εξετάζονται μόνο ως προς την ύπαρξη λόγου καταχρηστικότητας της απόλυσης».

(Βλ. και Μελέτη Νίκης Γεωργιάδου,  για τα ισχύοντα μέχρι την έκδοση του ανωτέρω νόμου, στο ΔΕΝ 2016, τεύχος 1687 σελ. 289)

Το άρθρο 30 του Ν. 4415/16 (ΦΕΚ 159 Α΄ της 6.9.2016), προβλέπει τα εξής:

Άρθρο 30 - Ρυθμίσεις για τα θέματα Φροντιστηρίων και Κέντρων Ξένων Γλωσσών - 1. α) Οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων και των κέντρων ξένων γλωσσών καταθέτουν αμελλητί στις οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων:

αα)το αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων, από όπου να προκύπτει ο αριθμός των τμημάτων και των μαθητών του κάθε τμήματος, οι ώρες διδασκαλίας κάθε μαθήματος και ο διδάσκων/καθηγητής κάθε διδακτικής ώρας,

ββ) αντίγραφα των συμβάσεων εργασίας που συνάπτουν με τους διδάσκοντες / καθηγητές, ώστε οι διευθύνσεις εκπαίδευσης να κάνουν έλεγχο των τυπικών προσόντων των διδασκόντων ή καθηγητών.

β) Οι οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης αποστέλλουν υποχρεωτικά το αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων στις οικείες διευθύνσεις του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) και στις οικείες διευθύνσεις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

γ) Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζεται η διαδικασία και ο χρόνος κατάθεσης και αποστολής του αναλυτικού εβδομαδιαίου ωρολογίου προγράμματος μαθημάτων και των αντιγράφων των συμβάσεων εργασίας, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

2. Κατά τις ημέρες αργιών οι διδάσκοντες / καθηγητές δικαιούνται τις αντίστοιχες αποδοχές, χωρίς να υποχρεούνται να εργάζονται. Σε περίπτωση απασχόλησής τους κατά τις Κυριακές και τις διακοπές, οι αποδοχές καταβάλλονται προσαυξημένες σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

3. Το εβδομαδιαίο ωράριο πλήρους διδακτικής απασχόλησης στα φροντιστήρια και τα κέντρα ξένων γλωσσών καθορίζεται στις είκοσι μία (21) διδακτικές ώρες. Η συμπλήρωση πλήρους εβδομαδιαίου ωραρίου αντιστοιχεί σε είκοσι πέντε (25) ένσημα μηνιαίως, ανεξαρτήτως της κατανομής των διδακτικών ωρών μέσα στην εβδομάδα.

(Βλ. και Αλληλ. ΔΕΝ 2015, τεύχος 1664 σελ. 250)

1. Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016) είναι για τον Ιδιωτικό Τομέα εργάσιμη ημέρα, εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπουργική Απόφαση, Κανονισμό, ισχύουσα ΣΣΕ κ.λπ., ατομική σύμβαση ή κατ’ έθιμον.

2. Για τους μισθωτούς του Δημοσίου-ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 29.12.1980 που κυρώθηκε με τον Ν. 1157/81).

Ολόκληρο το δώρο (μισός μισθός για όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 15 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο) δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν απασχοληθεί καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1.1.2016 μέχρι 30.4.2016.

Μέρος του δώρου ίσο με 1 ημερομίσθιο ή 1/30 του μηνιαίου μισθού για κάθε 8ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσεως μέσα στο διάστημα αοπό 1.1.2016 μέχρι 30.4.2016, θα λάβουν όσοι από τους μισθωτούς δεν έχουν απασχοληθεί όλο το χρονικό διάστημα αυτό.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1688 σελ. 425)

Σύμφωνα με την ΥΑ 19040/81 βάση υπολογισμού του δώρου Πάσχα αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές της 16^ης Απριλίου (15^η ημέρα πριν από το Πάσχα).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1688 σελ. 426)

Το δώρο Πάσχα πρέπει να καταβληθεί μέχρι την 27^η Απριλίου (Μεγάλη Τετάρτη).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1688 σελ. 427)

Η ΠΝΠ 29.12.80, στην οποία περιλαμβάνεται το εορτολόγιο του πάσης φύσεως προσωπικού του Δημοσίου-ΝΠΔΔ-ΟΤΑ, όπως ισχύει σήμερα (βλ.ΔΕΝ 2014, τεύχος 1653 σελ. 1115), δεν προβλέπει μετάθεση της 1^ης Μαΐου όταν συμπίπτη με ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδος ή την Κυριακή του Πάσχα, κατ’ αντίθεσιν προς τα ισχύοντα στον ιδιωτικό (και τον ευρύτερο Δημόσιο) Τομέα. Για τους τελευταίους ισχύει το άρθρο 7 του Ν. 74/75, βάσει του οποίου η αργία της 1^ης Μαΐου μπορεί να μετατεθή σε ημέρα της εβδομάδος που ακολουθεί το Πάσχα (Διακαινησίμου).

Παρά ταύτα εξεδόθη απόφαση (ΦΕΚ 1004/Β΄/12.4.2016 – Αποφ. ΔΙΔΑΔ/Φ. 70Α/11/οικ.10346/2016) με την οποία μεταφέρεται η αργία της 1^ης Μαΐου για το Δημόσιο και τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, στην Τρίτη 3 Μαΐου 2016.

Παρόμοια ρύθμιση είχε γίνει το έτος 2005 κατά το οποίο και πάλι η 1^η Μαΐου συνέπιπτε με την Κυριακή του Πάσχα.

Η 25^η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες. Συνεπώς απαγορεύεται κατά την ημέρα αυτή η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές. Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους. Η ανωτέρω αμοιβή και στις δύο περιπτώσεις θα υπολογισθεί για όσες ώρες απασχοληθούν.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2016, τεύχος 1686 σελ. 282)

Με Δελτίο Τύπου ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών προτείνει για την περίοδο των εορτών Χριστουγέννων 2015 το εξής εορταστικό ωράριο:

Το Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2016 τα καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά λόγω της Κυριακάτικης λειτουργίας τους.    

Είναι νόμιμη η παροχή υπερωριακής εργασίας μέχρι δύο (2) ώρες ημερησίως (και μέχρι 120 ετησίως) με την εγγραφή στο ΒΙΒΛΙΟ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ. Στο ΝΔ 1037/71 (άρθρο 12) αναφέρονται στις περιπτώσεις (λόγους) πραγματοποιήσεως υπερωριών των Καταστημάτων (στα οποία ανήκουν και τα Κομμωτήρια) και «οι παραμονές των εξαιρεσίμων εορτών». Ο Νόμος αναφέρεται στις «παραμονές» και όχι μόνον στην «παραμονή» των εξαιρεσίμων εορτών, εννοώντας τις προηγούμενες (και όχι μόνον την προηγουμένη) ημέρες των εορτών αυτών.

Για τα Καταστήματα Αθηνών-Πειραιώς-Περιχώρων αργία είναι και η Δευτέρα ημέρα των Χριστουγέννων και η Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνεια (βλ. και Αλληλ. ΔΕΝ 2015, τεύχος 1681 σελ. 1498).

Μετά το άρθρο 108 του Ν. 4314/14 (ΔΕΝ 2015 σελ. 51), επιτρεπτή κατά τις Κυριακές 13/12, 20/12 και 27/12 είναι η λειτουργία μόνον των Εμπορικών Καταστημάτων (του Ν. 4177/13).

Τα Κομμωτήρια θεωρούνται ως «καταστήματα» κατά το ΝΔ 1037/71, δεν είναι όμως εμπορικά καταστήματα και συνεπώς δεν είναι νόμιμη η λειτουργία τους κατά τις Κυριακές αυτές. Πριν από τον Νόμο 4314/2014 (δηλαδή μέχρι 22.12.2014) ήταν επιτρεπτή η λειτουργία των παντός είδους επιχειρήσεων, καταστημάτων και εργασιών κατά την Κυριακή του διαστήματος 18 μέχρι 24 Δεκεμβρίου (προ των Χριστουγέννων – 20/12 εφέτος), για την οποία ο Νόμος προέβλεπε χορήγηση αναπληρωματικής αναπαύσεως μέσα στον μήνα Ιανουάριο. Ο Νόμος 4314/14 κατήργησε τις διατάξεις αυτές (βλ. και Αλληλ. ΔΕΝ 2015, τεύχος 1681 σελ. 1498).

Ο απασχολούμενος με διαλείπουσα ή εκ περιτροπής εργασία θα λάβει ως Δώρο Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο ανά 8 πραγματοποιηθέντα μέσα στο διάστημα από 1.5.2015 μέχρι 31.12.2015.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1680 σελ. 1480)

Βάση υπολογισμού του Δώρου Χριστουγέννων αποτελούν οι αποδοχές της 10^ης Δεκεμβρίου.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1680 σελ. 1408)

Σύμφωνα με το άρθρο 10 της ΥΑ 19040/81 η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει μέχρι την 21^η Δεκεμβρίου. Ο εργοδότης μπορεί να αφαιρέσει από το συνολικό ποσό και να καταβάλει μέχρι 31 Δεκεμβρίου το ποσό που αντιστοιχεί στο διάστημα από 21 Δεκεμβρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1680 σελ. 1413)

Κατά το άρθρο 2 παρ. 2 του ΝΔ 3755/55 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ΝΔ 147/73 η 28^η Οκτωβρίου είναι προαιρετική αργία.

1. Σε περίπτωση απασχολήσεως οφείλεται στον μισθωτό τον αμειβόμενο τόσο με μισθό όσο και με ημερομίσθιο προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου, για τόσες ώρες, όσες απασχολήθηκε.

2. Στον αμειβόμενο με ημερομίσθιο οφείλεται και το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο.

3. Σε περίπτωση μη απασχολήσεως οφείλεται μόνο στους αμειβομένους με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1677 σελ. 1194)  

Σύμφωνα με το  άρθρο 4 της ΥΑ 29502/85/2014, ο ετήσιος πίνακας προσωπικού (έντυπο Ε4) υποβάλλεται ηλεκτρονικά μία φορά κάθε χρόνο και κατά το διάστημα από 1 Οκτωβρίου έως 21 Οκτωβρίου. Διορθώσεις δεν μπορούν να γίνουν με νέα ηλεκτρονική υποβολή. Σε περίπτωση παρελεύσεως της παραπάνω προθεσμίας, η υποβολή και στην περίπτωση διορθώσεως των ήδη υποβαλλομένων ετησίων πινάκων, γίνεται με φυσική παρουσία του εργοδότη στην αρμόδια Υπηρεσία του ΣΕΠΕ.

Κατ’ εξαίρεση όμως δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες που έχουν υποβάλει πίνακα «Ε4   ΕΤΗΣΙΟ» χωρίς να έχουν συμπεριλάβει το σύνολο του προσωπικού τους σ’ αυτόν, να υποβάλουν ηλεκτρονικά στο «ΕΡΓΑΝΗ» εντός του διαστήματος 1 έως 21 Οκτωβρίου, «Ε4 ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ» μόνο για το προσωπικό που δεν έχει δηλωθεί στον «Ε4 ΕΤΗΣΙΟ» πίνακα.

(Βλ. και το 13146/37/6.4.2015 έγγραφο του Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφαλ. και Κοιν. Αλληλεγγύης, ΔΕΝ 2015, τεύχος 1670 σελ. 645 (648)

Με το Έγγραφο 36557/980/11.8.2015 του Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφαλ. και Κοιν. Αλληλεγγύης, παρατάθηκε μέχρι 30.10.2015 (από 30.6.2015), η υποχρέωση ολοκληρώσεως της επιμόρφωσης του εργοδότη σε θέματα ασκήσεως καθηκόντων τεχνικού ασφαλείας, σε επιχειρήσεις Β΄ και Γ΄ κατηγορίας που έχουν ενταχθή στο «ΕΡΓΑΝΗ» πριν από την 16.3.2015 (ημερομηνία εκδόσεως της ΥΑ 10520/213/2015 - ΦΕΚ 453, τεύχος Β΄ της 24.3.2015.)

Σύμφωνα με την ΥΑ 29502/85/14 άρθρο 4γ1ii ο ετήσιος Πίνακας Προσωπικού (έντυπο Ε4) υποβάλλεται ηλεκτρονικά μια φορά το χρόνο και κατά το χρονικό διάστημα από 1 Οκτωβρίου έως 21 Οκτωβρίου εκάστου έτους.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014, τεύχος 1654 σελ. 1172(1178) και τεύχος 1655 σελ. 1255)

Με τον νέο Ν. 4336/2015 (ΦΕΚ 94, τεύχος Α΄ της 14.8.2015) καταργήθηκε η παρ. 1 του άρθρου 72 του Ν. 4331/2015. Με το καταργηθέν άρθρο 72 παρ. 1 του Ν. 4331/2015 (ΦΕΚ 69, τεύχος Α΄ της 2.7.2015) είχε τροποποιηθή σιωπηρώς τόσο το διάστημα υποχρεωτικής παρατάσεως ισχύος της ΣΣΕ ή ΔΑ που έληξε ή καταγγέλθηκε, όσο και το περιεχόμενο του αμέσως επομένου σταδίου, δηλαδή της ΜΕΤΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (άρθρο 9 παρ. 4 και 5 του Ν. 1876/90 όπως τροποποιήθηκαν με την ΠΥΣ 6/2012), με αποτέλεσμα να επιμηκυνθή το διάστημα υποχρεωτικής παρατάσεως απο τρεις (3) σε έξη (6) μήνες και να ισχύουν κατά την μετενέργεια όλοι οι όροι και όχι μόνον οι τέσσερις της ΠΥΣ 6/12.

Ήδη μετά από την κατάργηση του άρθρου 72 παρ. 1 η υποχρεωτική παράταση ισχύος της ΣΣΕ ή ΔΑ που έληξε ή καταγγέλθηκε παραμένει ΤΡΕΙΣ (3) μήνες και κατά την μετενέργεια εξακολουθούν να ισχύουν μόνον οι τέσσερις όροι της ΠΥΣ 6/12 (βασικός μισθός, επίδομα πολυετίας, επίδομα σπουδών και επίδομα επικινδύνου εργασίας).

Η 15^η Αυγούστου ανήκει στις κατά νόμο εξαιρετέες εορτές κατά τις οποίες απαγορεύεται η λειτουργία των επιχειρήσεων πλην εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές και εορτές. Εφέτος η 15^η Αυγούστου συμπίπτει με Σάββατο.

Οι μισθωτοί που δεν θα απασχοληθούν κατά την 15^η Αυγούστου θα λάβουν:

Επί συστήματος εξαημέρου εργασίας

α) Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο θα λάβουν τον συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο (σύνολο 6 ημερομίσθια).

β) Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται άλλης αμοιβής πέραν του συνήθως καταβαλλομένου μηνιαίου μισθού τους.

Επί συστήματος πενθημέρου εργασίας

α) Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο ένα ημερομίσθιο επί πλέον των 6 τα οποία λαμβάνουν συνήθως (ως αντιστοιχούντα την απασχόληση των 40 ωρών), δηλαδή 7 ημερομίσθια.

β) Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, σύμφωνα με την άποψη του Υπουργείου εργασίας, δεν δικαιούνται άλλης αμοιβής πέραν του συνήθως καταβαλλομένου μηνιαίου μισθού τους.

Για τους μισθωτούς που θα απασχοληθούν κατά την 15^η Αυγούστου:

1) Οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το συνηθισμένο ημερομίσθιό τους (τόσα ωρομίσθια όσα θα πραγματοποιήσουν) και προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους, για όσες ώρες απασχοληθούν.

2) Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό θα λάβουν προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχολήθηκαν.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1674 σελ. 969)

Με την αποφ. Α-40569/3119/30.6.2015 (ΦΕΚ 1293, τεύχος Β΄ της 30.6.2015) προβλέπεται η μετακίνηση του επιβατικού κοινού με Μέσα Μεταφοράς του ομίλου ΟΑΣΑ, δωρεάν, κατά το χρονικό διάστημα από 29 Ιουνίου 2015, έως και 6 Ιουλίου 2015.

Η απόφαση «κυρώθηκε και απέκτησε ισχύ νόμου» με το άρθρο 77 του Ν. 4331/15 (ΦΕΚ 69, τεύχος Α΄ της 2.7.2015).

Με το ίδιο άρθρο κυρώνεται και η αποφ. Α-40580/3128/15 για την δωρεάν μετακίνηση των ανέργων με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και την διαγραφή διοικητικών προστίμων των ανέργων για μη καταβολή κομίστρου (ΦΕΚ 1293, τεύχος Β΄ της 30.6.2015).

Με το άρθρο 72 παρ. 2 του Ν. 4331/2015 (ΦΕΚ 69, τεύχος Α΄ της 2.7.2015) παρατείνεται η ισχύς της ΕΓΣΣΕ της 26.3.2014 μέχρι την 30^ή Σεπτεμβρίου 2015.

Όπως είναι γνωστό η ΕΓΣΣΕ 26.3.2014 έληγε την 31.12.2014 και με το άρθρο 40 του Ν. 4320/2015 (ΔΕΝ 2015 σελ. 372(381) η ισχύς της είχε παραταθή μέχρι 30.6.2015.

Έτσι οι θεσμικοί όροι της ΕΓΣΣΕ (δεν περιείχε μισθολογικούς όρους, στους οποίους ανήκει και το επίδομα γάμου) ισχύουν μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2015 (βλ. τους θεσμικούς όρους στο ΔΕΝ 2013, τεύχος 1623 σελ. 502 επ.)

1. Η υποχρεωτική παύση της λειτουργίας των Τραπεζών, με σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, δηλαδή με Πράξη της Αρχής, συνιστά ανωτέρα βία, δηλαδή γεγονός απρόβλεπτο στην συγκεκριμένη περίπτωση, το οποίο ήταν αδύνατον να αποτραπή ακόμη και δια μέτρων άκρας επιμελείας και συνέσεως.

Κατά το άρθρο 656 ΑΚ, όπως έχει διαμορφωθή με τον Ν. 4139/13 άρθρο 61 (ΔΕΝ 2013 σελ. 406), δικαίωμα λήψεως μισθού (καθώς και δικαίωμα να ζητήση ο μισθωτός την πραγματική απασχόλησή του, όταν η επιχείρηση λειτουργή) γεννάται και όταν ο εργοδότης κατέστη υπερήμερος, με αποτέλεσμα να μη μπορή να αποδεχθή την εργασία από λόγους που τον αφορούν και δεν οφείλονται σε ανωτέρα βία. Κατ’ αντιδιαστολήν προκύπτει ότι όταν συντρέχουν λόγοι οφειλόμενοι σε ανωτέρα βία, ο εργοδότης απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής μισθού.

2. Έτσι οι Τράπεζες ως εργοδότες (καθώς και όσες επιχειρήσεις, ως εκ του αντικειμένου τους συνδέονται στενώς με την λειτουργία των Τραπεζών), απαλλάσσονται κατά τα ανωτέρω από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών στους υπαλλήλους οι οποίοι δεν κατέστη δυνατόν να απασχοληθούν, αφού οι Τράπεζες παρέμειναν κλειστές. Εννοείται ότι δικαιούνται των κανονικών τους αποδοχών όσοι από τους υπαλλήλους απασχοληθούν και για όσο χρόνο απασχοληθούν. Υποστηρίζεται πάντως ότι διατηρείται το δικαίωμα λήψεως αποδοχών κατά το άρθρο 657 ΑΚ, αφού το «κλείσιμο» των Τραπεζών αποτελεί και ανυπαίτιο κώλυμα παροχής της εργασίας για τους μισθωτούς (και Πολ. Πρωτ. Βόλου 130/08 και Ειρην. Χαλκίδος 146/09 - ΔΕΝ 2009 σελ. 697 και 700).

3. Η παραμονή των Τραπεζών κλειστών δημιουργεί σειρά προβλημάτων στις Επιχειρήσεις και λοιπούς εργοδότες, όπως είναι η αδυναμία εφοδιασμού με πρώτες ύλες, απαραίτητες για την λειτουργία τους, λόγω της περιωρισμένης ή και ανυπάρκτου ρευστότητος.

4. Ο περιορισμός αυτός στην οικονομική δραστηριότητα  των επιχειρήσεων  που συνεχίζουν να λειτουργούν, απειλούνται όμως  με διακοπή  της δραστηριότητός τους αν συνεχισθή η οξεία έκτακτη οικονομική κρίση, θα μπορούσε να αντιμετωπισθή με τα εξής μέτρα:

α) Την θέση των μισθωτών σε διαθεσιμότητα κατά το άρθρο 4 του Ν.3846/10 (ΔΕΝ 2010 σελ. 606), στο οποίο αναφέρονται τα εξής:

«1. Οι επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις, αν έχει περιοριστεί η οικονομική τους δραστηριότητα, μπορούν, αντι της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να θέτουν εγγράφως σε διαθεσιμότητα τούς μισθωτούς τους, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί συνολικά τούς τρεις (3) μήνες ετησίως, μόνο εφόσον προηγουμένως προβούν σε διαβούλευση με τούς νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 240/06 (ΦΕΚ 252 Α) και του Ν. 1767/88 (ΦΕΚ 63 Α). (...) Κατά τη διάρκεια της διαθεσιμότητας ο μισθωτός λαμβάνει το ήμισυ του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο τελευταίων μηνών, υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Μετά την εξάντληση του τριμήνου, προκειμένου να τεθεί εκ νέου ο ίδιος εργαζόμενος σε διαθεσιμότητα, απαιτείται και η παρέλευση τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στις οικείες  Υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ με οποιονδήποτε τρόπο τη σχετική δήλωση περί διαθεσιμότητας, μέρους ή του συνόλου του προσωπικού του».

β) Την επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας, μόνον όμως εφ’ όσον ο εργοδότης προηγουμένως προβή σε διαβούλευση με τούς νομίμους εκπροσώπους των εργαζομένων, κατ’ άρθρο 2 του Ν. 3846/10. Βλ. σχετική Μελέτη Ι. Πικουλα στο ΔΕΝ 2010, τεύχος 1564 σελ. 976, όπου και ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ εγγράφων. Με τον Ν. 3899/10 (ΔΕΝ 2011 σελ. 67) το διάστημα διαρκείας της επιβαλλομένης εκ περιτροπής απασχολήσεως έχει αυξηθή από 6 μήνες σε 9 μήνες. Βλ. επίσης τα ανωτέρω ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ και στο ΔΕΝ 2012, τεύχος 1612 σελ. Π109 επ.

γ) Σε περίπτωση περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητος, μπορεί να συμφωνηθή με τούς μισθωτούς με έγγραφη ατομική σύμβαση, γνωστοποιούμενη εντός 8ημέρου στην  Επιθεώρηση  Εργασίας, οιασδήποτε μορφής Μερική  Απασχόληση, κατ’  ἀρθρ. 2 του Ν. 3846/10, συμπεριλαμβανομένης και της εκ περιτροπής εργασίας (χωρίς χρονικό όριο).

δ) Η μείωση του χρόνου εργασίας με ανάλογη μείωση των αποδοχών μπορεί να προταθή από τον εργοδότη στον μισθωτό και ως «ηπιώτερο μέτρο» έναντι της καταγγελίας της συμβάσεως, σε περίπτωση περιορισμού των εργασιών της επιχειρήσεως.

Στην περίπτωση αυτή υποστηρίζεται ότι δεν εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 8 του Ν. 3846/10 (παρ. 6 του προγενεστέρου Ν. 2639/98) που ορίζει ότι είναι άκυρη η καταγγελία όταν οφείλεται στην άρνηση του μισθωτού ν’ αποδεχθή την εργοδοτική πρόταση για μερική απασχόληση βλ. Δ. Σιδέρην εις ΔΕΝ 1998 σελ. 1573 (1576).  Επίσης βλ. Ι. Κουκιάδη - Δ. Ζερδελή Γνωμοδότηση στο ΔΕΝ 2011 σελ. 1553 και Σημ. στο ΔΕΝ 2012 σελ. 663 υπό την Μον. Πρωτ.  Αθηνών 739/12 (σελ. 659).

Για την μείωση του χρόνου απασχολήσεως ως «ηπιώτερο μέτρο» βλ. και Δ. Ζερδελήν εις ΔΕΝ 1993 σελ. 161 επ., καθώς και την ΑΠ 902/98 - ΔΕΝ 1998 σελ. 1580.

5. Ναι μεν δεν προβλέπεται στην Εργατική Νομοθεσία η χορήγηση μονομερώς της κανονικής αδείας (της οποίας ο χρόνος χορηγήσεως διακανονίζεται μεταξύ εργοδότου και μισθωτού), πλην όμως, δεδομένης της οξυτάτης κρίσεως και προς διευκόλυνσιν της επιχειρήσεως-εργοδότου η οποία απειλείται με οριστική αδυναμία λειτουργίας, με αποτέλεσμα και την περιέλευση των μισθωτών της σε ανεργία, μπορούμε να πούμε τα εξής:

Κατ’ επιταγήν του Α.Ν. 539/45 οι μισοί τουλάχιστον από τους μισθωτούς πρέπει να λαμβάνουν άδεια από 1^ης Μαϊου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου. Δεδομένου ότι διανύουμε τον μήνα Ιούλιο, ο εργοδότης δικαιούται να χορηγήσει την άδεια σε ωρισμένους από τους μισθωτούς  του, κάνοντας χρήση της διατάξεως αυτής (άρθρο 4 ΑΝ 539/45). Λόγω της οικονομικής κρίσεως και της ανάγκης διατηρήσεως της επιχειρήσεως, ο εργοδότης θα μπορούσε να χορηγήσει και ομαδικώς μέρος τουλάχιστον της κανονικής αδείας. Πιστεύουμε ότι τυχόν άρνηση των μισθωτών, θα προσέκρουε κατά την παρούσα συγκυρία στην καλή πίστη και στην ειδικώτερη, ως προς τον μισθωτό, μορφή της, την υποχρέωση πίστεως έναντι του εργοδότου.

Η κατάτμηση της αδείας προβλέπεται ως γνωστόν στον Ν. 4093/12. Μία από τις μορφές της κατατμήσεως αφορά την κατάτμηση σε δύο περιόδους εξ αιτίας ιδιαιτέρως σοβαρής και επειγούσης ανάγκης της επιχειρήσεως. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο τμήμα αδείας πρέπει να περιλαμβάνη τουλάχιστον 6 (επί εξαημέρου) ή 5 (επί πενθημέρου) εργάσιμες ημέρες και ειδικώς επί ανηλίκων, 12 ημέρες. Δεν απαιτείται έγκριση από το ΣΕΠΕ.

Σύμφωνα με το 21837/29.6.2015 Έγγραφο με  Θέμα «Εκλογικοί κατάλογοι, βάσει των οποίων θα γίνει το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015» του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης δίνονται οι εξής οδηγίες:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 της εκλογικής νομοθεσίας (π.δ. 26/2012), «οι μεταβολές που συντελούνται στο δημοτολόγιο ένα (1) μήνα πριν από την προκήρυξη των εκλογών καταχωρίζονται στους εκλογικούς καταλόγους μετά την διενέργεια των εκλογών».

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο του 42 ως άνω π.δ. η προεκλογική περίοδος για το δημοψήφισμα αρχίζει με τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος προκήρυξης.

Συνεπώς, το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 θα διενεργηθεί με τους εκλογικούς καταλόγους της Β' αναθεώρησης (Μαρτίου - Απριλίου 2015), η οποία περιλαμβάνει τις μεταβολές (μεταδημοτεύσεις, ετεροδημότες κ.λπ.) που συντελέστηκαν έως τις 30.04.2015.

2. Η ίδια προθεσμία (30.04.2015) ισχύει και για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των ετεροδημοτών, οι οποίοι έχουν υποβάλει αίτηση για να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους. Οι εκλογείς αυτοί θα ψηφίσουν ως ετεροδημότες στον τόπο διαμονής τους.

3. Η ανωτέρω προθεσμία (30.04.2015) ισχύει και για τη διαγραφή από τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των ετεροδημοτών. Όσοι υπέβαλαν αιτήσεις διαγραφής έως την ημερομηνία αυτή δεν θα ψηφίσουν στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 ως ετεροδημότες. Αντίθετα, όσοι υπέβαλαν αιτήσεις διαγραφής μετά την 30η.04.2015 θα ψηφίσουν στο δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου 2015 ως ετεροδημότες.

Η διενέργεια δημοψηφίσματος για κρίσιμα εθνικά θέματα, καθώς και για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα εκτός από τα δημοσιονομικά, προβλέπεται από το άρθρο 44 παρ. 2 του Συντάγματος, καθώς και από τον Ν. 4023/2011, ΚΕΦ. ΠΡΩΤΟ (βλ. ΔΕΝ 2011 σελ. 1682).

Όπως ορίζεται στο άρθρο 2 του Ν. 4023/11, το Δημοψήφισμα προκηρύσσεται με Προεδρικό Διάταγμα. Κατά το άρθρο 4 το Δημοψήφισμα διενεργείται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία και ψηφίζουν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες που είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, και την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας βρίσκονται εντός των ορίων της Επικρατείας.

Σχετικώς εξεδόθη το ΠΔ 38/2015 «Προκήρυξη Δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα» (ΦΕΚ 63, τεύχος Α΄ της 28.6.2015).

Επίσης εξεδόθη η από 28.6.2015 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατεπείγουσα ρύθμιση για την οργάνωση της διαδικασίας διεξαγωγής του δημοψηφίσματος της 5/7/2015» (ΦΕΚ 64, τεύχος Α΄ της 28.6.2015).

Ορίζεται μεταξύ άλλων ότι η διαδικασία πραγματοποιείται στα ίδια εκλογικά τμήματα, με τις ίδιες Εφορευτικές Επιτροπές και τους ίδιους δικαστικούς αντιπροσώπους και αναπληρωτές που είχαν χρησιμοποιηθή στις Εκλογές της 25 Ιανουαρίου 2015.

Όσον αφορά την «εκλογική άδεια» που προβλέπεται στο άρθρο 106 του ΠΔ 26/12 «Κωδικοποίηση των διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών» (ΦΕΚ 57, τεύχος Α΄ της 15.3.2012), εξεδόθη η σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης καθώς και η σχετική απόφαση του Υπ. Εργασίας, η οποία έχει σταλή προς δημοσίευσιν στο ΦΕΚ. Ο αριθμός των ημερών κ.λπ. είναι ακριβώς ο ίδιος με εκείνον της αποφάσεως σχετικά με τις εκλογές της 25.1.2015. (Βλ. σχετική Αλληλ. ΔΕΝ 2015, τεύχος 1661 σελ. 75, όπου δημοσιεύεται και η απόφαση 894/12.1.2015 για την Εκλογική Άδεια).

Η άδεια χορηγείται αυτούσια. Κατά τα δύο πρώτα έτη η άδεια χορηγείται κατά τμήματα ενώ από το τρίτο ημερολογιακό έτος και εφεξής ολόκληρη.

Επιτρέπεται κατάτμηση αδείας κατά το τρίτο και εφεξής έτος σύμφωνα με την περ. 3 Υποπαρ. ΙΑ.14 Ν. 4093/12 ως εξής:

α) Σε δύο περιόδους σε περίπτωση ιδιαιτέρως σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχειρήσεως. Η πρώτη περίοδος της αδείας δεν μπορεί να περιλαμβάνει λιγώτερες των 6 ή 5 εργασίμων ημερών (6ημερο-5νθήμερο).

β) Σε περισσότερες των δύο περιόδους από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 12 ή 10 εργάσιμες ημέρες μετά από έγγραφη αίτηση του μισθωτού προς τον εργοδότη. Οι έγγραφες αιτήσεις των μισθωτών πρέπει να διατηρούνται στην επιχείρηση επί πέντε έτη.

 (Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1671 σελ. 736)

Κατά το άρθρο 657 ΑΚ με τον θάνατο του μισθωτού λύεται η σχέση εργασίας. Η λύση είναι αυτόματη και δεν συνιστά ούτε καταγγελία, ούτε οικειοθελή αποχώρηση του μισθωτού. Έτσι δεν απαιτείται η σύνταξη των σχετικών εγγράφων και η ηλεκτρονική υποβολή τους μέσω ΕΡΓΑΝΗ. Σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. Β146580/23.11.09 έγγραφο του ΟΑΕΔ σε περίπτωση θανάτου του μισθωτού, ο εργοδότης καταθέτει στον ΟΑΕΔ μία γνωστοποίηση του θανάτου.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014, τεύχος 1657 σελ. 1423)

ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

ΔΑ 5/2015

«Για τούς όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των Αμίσθων Υποθηκοφυλακείων»

Κοινοποιείται στο ορθό η Διαιτητική απόφαση Μον. 5/2015, διότι στο άρθρο 3 Επιδόματα, αναγράφεται εκ παραδρομής ότι, «... Στους υπαγομένους στην παρούσα μισθωτούς χορηγούνται τα εξής επιδόματα, τα οποία υπολογίζονται επί του βασικού μισθού, εκτός από το επίδομα αυξημένης ευθύνης που υπολογίζεται στο σύνολο των αποδοχών:...» αντί του ορθού «... Στους υπαγομένους στην παρούσα μισθωτούς χορηγούνται τα εξής επιδόματα, τα οποία υπολογίζονται επί του βασικού μισθού: ...»

(ΠΚ 9/17/6/2015)

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (1 Ιουνίου 2015) είναι για τις Ιδιωτικές Επιχειρήσεις εργάσιμη ημέρα και όχι αργία, εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπουργική Απόφαση, Κανονισμό, ΣΣΕ ή κατ’ έθιμον.

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου-ΝΠΔΔ-ΟΤΑ η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 29.2.1980 που εκυρώθη με τον Ν. 1157/81).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1668 σελ. 521)

Η 1^η Μαΐου κηρύχθηκε με την ΥΑ 13611/274/1.4.2015 Υπ.Εργασίας Κοιν. Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης (ΦΕΚ 654 Β΄ 21.4.2015) ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας, και συνεπώς απαγορεύεται κατά την ημέρα αυτή η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές. Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχοληθούν θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο. Οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δικαιούνται να λάβουν, αν μεν αμείβονται με ημερομίσθιο το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, αν δε αμείβονται με μηναίο μισθό μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζομένη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους. Η ανωτέρω αμοιβή και στις δύο περιπτώσεις θα υπολογισθεί για όσες ώρες απασχοληθούν.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1666 σελ. 394)

Ολόκληρο το δώρο (μισός μισθός για όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 15 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο) δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν απασχοληθεί καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1.1.2015 μέχρι 30.4.2015.

Μέρος του δώρου ίσο με 1 ημερομίσθιο ή 1/30 του μηνιαίου μισθού για κάθε 8 ημέρες διαρκείας της εργασιακής σχέσης μέσα στο διάστημα από 1.1.2015 μέχρι 30.4.2015 θα πάρουν όσοι από τους μισθωτούς δεν έχουν απασχοληθεί όλο το χρονικό διάστημα αυτό.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1665 σελ. 307)

Το δώρο Πάσχα πρέπει να καταβληθεί την 8^η Απριλίου (Μ. Τετάρτη).

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2015, τεύχος 1665 σελ. 309)